Isala eerste ziekenhuis met vondelingenkamer
ArrayLeven heeft altijd voorrang
‘Ik was met een reden ter wereld gebracht én afgestaan. Ik had het recht om te leven. Ik mocht bestaan! En ondanks dat ik niets van mijn verleden af weet, niet weet wie mijn moeder is en welke familie-erfelijkheden ik allemaal bezit of niet bezit, dat weegt allemaal niet op, tegen het feit dat ik het leven leven mag en dat ik ben wie ik ben.’
(citaat van Annemarie van der Laan-Sheldon, ervaringsdeskundige/zelf te vondeling gelegd)
Isala in Zwolle opent Vondelingenkamer. Van links naar rechts: bestuursvoorzitter Rob Dillmann, Barbara Muller van Stichting Beschermde Wieg, Annemarie van der Laan-Sheldon ervaringsdeskundige en gynaecoloog Harm de Haan
Vandaag opent Isala in Zwolle als eerste ziekenhuis ter wereld een vondelingenkamer die samen met Stichting Beschermde Wieg is gerealiseerd. Het Zwolse ziekenhuis is erin geslaagd een kamer te realiseren waar een wanhopige moeder anoniem om hulp kan vragen. Een team van professionals staat klaar om te allen tijde steun, troost en hulp te bieden aan moeder en/of pasgeborene. Vorig jaar op 4 november werd bekend gemaakt dat Isala het initiatief had genomen om een vondelingenkamer te bouwen. Onlangs kwam in het nieuws dat anderhalve week geleden een baby’tje is gered dat in de Groningse vondelingenkamer is gebracht.
Harm de Haan, gynaecoloog en voorzitter van de Medische staf van Isala, nam in samenwerking met Stichting Beschermde Wieg het initiatief voor de komst van deze vondelingenkamer. Deze en de andere vier Nederlandse vondelingenkamers van Stichting Beschermde Wieg onderscheiden van de zogeheten ‘Babyklappen’ in Duitsland en luikjes in andere landen. In de Beschermde Wieg kamers krijgen moeders die dat willen hulp.
“Wij vinden het een goede zaak om als ziekenhuis hulp te kunnen bieden aan moeders in nood. Het is triest om te zien dat met enige regelmaat kinderen te vondeling worden gelegd met soms fatale gevolgen. Als ziekenhuis vinden wij het onze verantwoordelijkheid om ook in deze noodsituaties opvang te bieden”, vindt Rob Dillmann, voorzitter Raad van Bestuur van Isala.
Vondelingenkamer
Vondelingenkamer Isala.
Opening vondelingenkamer Isala samen met Stichting Beschermde wieg. Foto copyright: Pedro Sluiter Foto.
De vondelingenkamer is een kamertje van ongeveer 1,5 bij 3 meter, waar de moeder naar binnen kan gaan met haar baby. De wandtekening met vlinders is gemaakt door kunstenares Anneke de Boer, die ook als vrijwilligster werkt voor de Beschermde Wieg kamer in Groningen. In de kamer staan een ledikantje, een tafeltje en een stoel. De moeder kan anoniem in gesprek gaan met een hulpverlener of ervoor kiezen de baby meteen achter te laten. Ze kan de envelop in het ledikant met daarin een uniek puzzelstukje meenemen, waarmee ze kan aantonen dat ze de moeder is als ze zich binnen zes maanden bedenkt. Dan is de baby nog niet officieel afgestaan ter adoptie. In de envelop zit ook een brief met medische informatie in verschillende talen en wordt nogmaals (medische) hulp aangeboden. Er ligt een schriftje waarin de moeder gegevens kan achterlaten. Als ze vertrekt gaat de deur achter haar op slot. Binnen enkele minuten komt een verpleegkundige van de kinderafdeling van het Isala Vrouw-kindcentrum naar de kamer. Hij of zij kan alleen met een speciale pas naar binnen. Isala verzorgt hierna de baby en zoekt contact met de Raad voor de Kinderbescherming.
Gedoogbeleid
Alhoewel het te vondeling leggen strafbaar is in Nederland, wordt de vondelingenkamer vooralsnog door Justitie gedoogd. Harm de Haan: “Ik verwacht zelf geen problemen wat de strafbaarheid betreft. De wet zou hier aangepast moeten worden: het recht om te leven heeft meer prioriteit dan het recht te weten wie de ouders zijn. Zo kun je voorkomen dat het kind ergens buiten in het donker, in de bosjes – of erger – wordt achtergelaten.”
“De vondelingenkamer in Isala is gebouwd bij de invalideningang naast de hoofdingang van het ziekenhuis en is nadrukkelijk geen babyluikje, zoals in Duitsland”, zegt De Haan. “Wij hopen dat de moeder even rustig gaat zitten en zich veilig voelt. Mogelijk komt zij tot inkeer en drukt ze op de intercom-knop in de kamer. Dan komt er meteen iemand van de afdeling Kindergeneeskunde of van de afdeling Maatschappelijk werk naar haar toe. De moeder kan medische hulp krijgen. Samen zoeken we naar betere oplossingen dan het wanhopig achterlaten van de baby. We hopen écht dat de moeder deze kans grijpt”.
Barbara Muller van Stichting Beschermde Wieg is bijzonder opgetogen met de komst van deze eerste vondelingenkamer die verbonden is aan een ziekenhuis. “Ieder kind heeft recht op een veilige wieg en als dat niet zijn eigen wieg kan zijn, dan graag de Beschermde Wieg”, aldus Muller.
Openingshandeling
Tijdens het officiële programma werden de twee puzzelstukjes door Barbara Muller en Harm de Haan, samen met Annemarie van der Laan- Sheldon, naar het vondelingenkamertje gebracht. Van der Laan- Sheldon bracht boven het ledikantje de twee puzzelstukjes samen en legde ze in het wiegje. Het samenbrengen van de puzzelstukjes staat symbool voor het bij elkaar blijven van moeder en kind. Deze handeling werd muzikaal ondersteund door zangeres Lois Douma, deelneemster van RTL4–programma The Voice Kids 2016 en haar pianolerares Tineke Hartgers.
Stichting De Beschermde Wieg
Stichting Beschermde Wieg opende op 2 september 2014 haar eerste kamer in Papendrecht. De stichting is 24/7 gratis telefonisch, per mail en via noodchat bereikbaar voor zwangere en pas bevallen meisjes en vrouwen. Tot nu toe kregen ze zo’n zeventig hulpvragen, waarbij dertien keer een zwangerschap geheim werd gehouden. Geregeld was er sprake van zwangerschappen na incest, schaamte over leeftijd, angst voor eerwraak en andere cultuur-gerelateerde problemen. Sinds maart 2015 pleit Stichting Beschermde Wieg voor het mogelijk maken van anoniem bevallen in Nederlandse ziekenhuizen. Daarnaast bepleit de Stichting dat moeders die hun kind op een veilige plek achterlaten (zoals in een vondelingenkamer) niet langer strafbaar zijn.
Foto Interieur Vondelingenkamer in Isala te Zwolle (Bron: Pedro Sluiter fotografie)
Foto Officiële openingshandeling Vondelingkamer in Isala (Bron: Pedro Sluiter fotografie)
Filmpjes
Vondelingenkamer Isala – Beschermde Wieg situatie 1
Vondelingenkamer Isala – Beschermde Wieg Situatie 2
Bron: Isala
