Hiv is met de huidige behandeling, één of enkele pillen per dag, levenslang te onderdrukken. Via gewoon bloedonderzoek is dan vaak geen hiv in het bloed meer aantoonbaar, maar via heel gevoelig bloedonderzoek wel. Bij de twee patiënten die een stamceltransplantatie hebben gehad, is echter ook via heel gevoelig bloedonderzoek geen hiv aantoonbaar. Dr. Anne Wensing: “Een speld in een hooiberg vinden is een hele klus, maar het is een nog veel grotere uitdaging om aan te tonen dat er géén speld in een hooiberg is. Wanneer weet je honderd procent zeker dat er geen hiv-virus meer in het lichaam zit?”
Vervolgstappen stamceltransplantatie
De volgende stap is dat de artsen in gesprek gaan met de patiënten: is men bereid om te stoppen met de behandeling om te zien of het virus dan nog steeds weg blijft? Wensing: “Stoppen met de hiv-behandeling is heftig als iemand kort na een stamceltransplantatie nog een fragiele gezondheid heeft.” In 2013 waren er twee hiv-patienten uit Boston waarbij na een stamceltransplantatie geen hiv aantoonbaar was. Toen zij stopten met het gebruik van hiv-medicijnen, bleek men toch nog hiv te hebben. Vanwege die ervaring is bij de twee Europese patiënten nu veel intensiever gezocht naar sporen van hiv.
Genezing hiv
Er is tot nu toe één mens ter wereld genezen van hiv. Die patiënt had niet alleen hiv, maar ook leukemie. Na zware kuren chemotherapie en bestraling onderging hij een stamceltransplantatie. Sindsdien gebruikt hij geen hiv-medicijnen meer én blijft hiv in zijn bloed onvindbaar. Door die genezing zijn organisaties veel meer tijd en geld gaan besteden aan onderzoeken naar hiv-genezing. Onderzoekers weten nog niet precies welk onderdeel van de behandeling de doorslag heeft gegeven bij de genezing. Dr. Anne Wensing: “We hebben nu vooral behoefte aan diepgaand onderzoek. Dat levert hopelijk nieuwe inzichten op hoe dingen in elkaar steken. Aan dat soort onderzoeken heeft een patiënt op de korte termijn nog niet veel, maar alleen met meer kennis komen we vooruit.”
Bij de internationale aidsconferentie in Durban is ook de nieuwe wereldwijde wetenschappelijke visie gepresenteerd om te komen tot genezing. Meer hierover is te lezen op de website van EpiStem, een Europees samenwerkingsverband van hematologen, infectiologen, virologen, immunologen en bloedbankdeskundigen om expertise te delen over stamceltransplantaties bij hiv-patiënten.
Bron: UMC Utrecht
