GGD brengt genotmiddelengebruik 5e en 6e klassers havo – vwo in kaart
ArrayUit nieuw onderzoek blijkt dat een aanzienlijk deel van de Amsterdamse leerlingen van 16 t/m 18 jaar ervaring heeft met het gebruik van alcohol, cannabis en soms andere genotmiddelen. Meer aandacht voor preventie onder deze leeftijdsgroep is nodig, met name voor jongeren met een westerse culturele achtergrond. De GGD Amsterdam voerde het onderzoek uit samen met Jellinek Preventie.
Het gebruik van genotmiddelen door middelbare scholieren onder de 16 jaar daalde de afgelopen jaren. Over het gebruik van genotmiddelen bij leerlingen in de bovenbouw was tot nu toe weinig bekend. Er werd onderzoek gedaan onder 1.076 leerlingen van het 5e en 6e leerjaar van Amsterdamse havo en vwo scholen.
Alcohol
60% van de ondervraagde leerlingen dronk in de maand voorafgaand aan het onderzoek alcohol. Vaak ging het om aanzienlijke hoeveelheden. Maar liefst 45% van de leerlingen deed in die maand aan binge drinken; het drinken van vijf of meer glazen alcohol op één gelegenheid. Eén op de vijf leerlingen gaf aan het ‘een beetje schadelijk’ te vinden om ieder weekend vijf of meer drankjes te drinken. Het alcoholgebruik onder de leerlingen in Amsterdam verschilt niet van het landelijke cijfer.
Drugs
De ondervraagde jongeren gebruiken ook regelmatig cannabis. Zo gebruikte een kwart van de leerlingen in de maand voorafgaand aan het onderzoek cannabis, 51% gebruikte dit middel ooit. Ook het XTC gebruik is onderzocht. 4% van de leerlingen gebruikte in de maand voor het onderzoek XTC, 15% gebruikte dit middel ooit. Leerlingen die ooit XTC gebruikt hebben, hebben vrijwel allemaal ervaring met het gebruik van alcohol en cannabis.
Eén op de tien leerlingen vindt het slechts ‘een beetje schadelijk’ om iedere dag hasj of wiet te roken.
De leerlingen schatten de risico’s van het gebruik van XTC hoger in. Echter: meer dan 50% van de leerlingen die ooit XTC gebruikte, heeft nooit pillen laten testen. Het gebruik van cannabis en XTC is onder 16 tot en met 18-jarige Amsterdammers hoger dan het landelijke niveau.
Gezondheidsrisico
Omdat het de eerste keer is dat een dergelijk onderzoek onder deze doelgroep is uitgevoerd, kan over een toe- of afname van genotmiddelengebruik geen uitspraak worden gedaan. De cijfers laten echter wel zien dat het gebruik van deze middelen een forse impact kan hebben op een gezonde ontwikkeling van een aanzienlijk deel van de Amsterdamse jongeren.
Waar er weinig verschil van middelengebruik is naar leeftijd of geslacht, zien we wel grote verschillen naar culturele herkomst. Leerlingen van Nederlandse en overige westerse herkomst gebruiken aanzienlijk vaker alcohol en/of drugs dan leerlingen van niet-westerse herkomst. Meer aandacht voor de groep van 16 jaar en ouder, met name voor jongeren met een Nederlandse culturele achtergrond, is dus van belang.
Preventiemaatregelen
De GGD Amsterdam en Jellinek pleiten voor duidelijke regels op school, bij (sport)verenigingen en in de stad. Strenge handhaving van de leeftijdsgrens bij verkoop van alcohol en cannabis is minstens zo belangrijk.
GGD en Jellinek gaan ouders van jongeren van 16 jaar en ouder beter informeren en ondersteunen bij de opvoeding rond dit thema. In de klas moet de educatie passend zijn bij de leeftijdsgroep, het Trimbos Instituut ontwikkelt hiervoor een nieuw lespakket. Tot slot gaan GGD en Jellinek samen aan de slag om te zorgen voor betere doorverwijzing van riskant gebruikende jongeren naar passende hulp.
Onderzoeksmethodiek
Van februari tot en met april 2016 vond klassikale afname plaats van een korte, schriftelijke vragenlijst in de vijfde en zesde klas van 22 havo en vwo scholen in Amsterdam. In totaal deden 1.076 leerlingen mee aan het onderzoek over het gebruik van alcohol, cannabis en andere drugs. Er werd hen onder andere gevraagd naar het laten testen van XTC en hoe riskant zij het gebruik van verschillende genotmiddelen vinden.
Het hele onderzoek kunt u nalezen op http://www.ggd.amsterdam.nl/ggd/publicaties/rapporten/
Bron: GGD Amsterdam
