Toename personeelskosten leidt tot hogere zorgkosten

Door de groeiende tekorten op de arbeidsmarkt worden zorgorganisaties gedwongen meer flexibel personeel in te huren. Naast de inkoop van steeds duurdere medicijnen leidt dit ertoe dat de zorgkosten steeds verder oplopen. De totale kosten voor de vier grote deelsectoren in de zorg – ziekenhuizen, de verpleeghuis- en thuiszorg, de GGZ en gehandicaptenzorg – zijn in 2018 opgelopen tot 63,5 miljard euro. Ruim 9 miljard euro meer dan in 2011. In diezelfde periode is de totale omzet van de zorg gestegen tot 65,8 miljard. Daarmee zijn de kosten van de zorg voor de Nederlandse samenleving in deze sectoren ruim 10 miljard euro hoger dan in 2011. Dat blijkt uit een analyse van Intrakoop.

Dé inkoopcoöperatie van de zorg onderzocht 1.400 jaarverslagen van zorgorganisaties tussen 2011 en 2018. De nettoresultaten in de ziekenhuizen zijn redelijk stabiel. In de geestelijke gezondheidszorg en de gehandicaptenzorg is er sprake van lichte daling. De VVT-sector kent een grillig verloop: positieve resultaten worden afgewisseld met rode cijfers. De afgelopen jaren hebben zorgorganisaties met succes gewerkt aan hun financiële buffers. Tussen 2011 en 2018 nam het weerstandsvermogen (solvabiliteit) van bijna alle deelsectoren in de zorg (ziekenhuizen, gehandicaptenzorg en VVT) met meer dan 7% toe. De solvabiliteit van de geestelijke gezondheidszorg heeft in 2018 echter haar dalende trend voortgezet.

Wat verder opvalt is dat de investeringen gestaag teruglopen. Een trend die al jaren duurt en geldt voor alle sectoren. Banken zijn, net als in de particuliere markt, voorzichtiger geworden met het verstrekken van financieringen en vragen steeds vaker om de inbreng van eigen vermogen.

Meer kosten personeel niet in loondienst

In de periode van 2011-2018 zijn de totale personeelskosten in de vier onderzochte sectoren met zo’n 20% toegenomen, van € 34,1 miljard naar € 41,2 miljard. Deels is dit te verklaren uit CAO-ontwikkelingen, een eenmalige uitbetaling van de onregelmatigheidstoeslag in 2016 en de stijging van de kosten voor werving van personeel. Maar de belangrijkste oorzaak is het steeds groter wordend aandeel van de kosten voor PNIL (personeel niet in loondienst). Vooral bij instellingen in de geestelijke gezondheidszorg, VVT en gehandicaptenzorg.

Dat de druk op het personeel toeneemt, blijkt ook uit het ziekteverzuim, dat vooral de afgelopen jaren in alle deelsectoren flink is gestegen. Het ziekteverzuim is het laagst (5,2%) in ziekenhuizen. Opmerkelijk is dat het verzuim daar in 2018 wel het meest is toegenomen (+0,5%). Net als de afgelopen jaren is het verzuim het hoogst in de gehandicaptenzorg (6,4%) en de VVT (6,8%). Samen met de algemene personeelstekorten in de zorg zorgt deze trend ervoor dat zorgorganisaties steeds vaker externe/tijdelijke krachten moeten inhuren.

Toename inkoopaandeel

De hogere kosten voor inhuur van personeel zijn een belangrijke oorzaak voor de toenemende kosten voor de vier grote deelsectoren. Bijna de helft van de kostenstijging komt voor rekening van de ziekenhuizen. Zij zagen de uitgaven stijgen met 4,8 miljard euro, onder andere als gevolg van extra uitgaven voor dure medicijnen en medische hulpmiddelen. Het aandeel inkoopkosten in de totale bedrijfslasten laat bij alle vier de sectoren een toename zien. In 2018 is bij de ziekenhuizen 37% van de bedrijfslasten gerelateerd aan inkoop. Bij de overige sectoren ligt dit aandeel op 30 tot 32%. Ruud Plu, bestuurder van Intrakoop: “Goed om je te realiseren hoe groot het belang van inkoop van de juiste producten en diensten voor de beste en betaalbare zorg is. En dit is nog zonder investeringen. Maar het gaat niet alleen om geld en volume. Juist in tijden van personeelstekort moeten we voorkomen dat we het wiel op meerdere plekken tegelijk uitvinden. Door de kennis en expertise die er is te delen en samen te werken. Zo werken we efficiënt aan goede en betaalbare zorg.”

Factsheet Jaarverslagenanalyse Gezondheidszorg 2011-2018 bron: Intrakoop: Jaarverslagenanalyse Zorgsector Deze jaarverslagenanalyse is uitgevoerd op basis van 1.422 jaarverslagen in de zorgsector, voorzien van financiële cijfers over het jaar 2018. Het betreft 101 ziekenhuizen, 565 VVT-organisaties, 564 GGZ-instellingen en 192 organisaties actief in de gehandicaptenzorg. Bij de analyse is gebruikt gemaakt van de gegevens uit DigiMV (bron: CIBG, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, bewerkt en beschikbaar gesteld door Intrakoop). Deze analyse is tot stand gekomen in samenwerking met Marlyse-Research.

Bron: Intrakoop

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.