Nederlandse vrouwen dagen farmaceutisch bedrijf Bayer voor de rechter vanwege schade veroorzaakt door sterilisatieproduct
ArrayRuim 1.700 Nederlandse vrouwen hebben het voornemen geuit om farmaceutisch bedrijf Bayer aan te klagen vanwege de schade veroorzaakt door het sterilisatieproduct Essure. Namens deze vrouwen start Stichting Essure Claims een juridische procedure. Betrokken vrouwen voelen zich gebruikt als een proefkonijn.
In 2003 bracht farmaceutisch bedrijf Bayer Essure op de markt als een sterilisatiemethode voor vrouwen. Met behulp van twee metalen veertjes werden de eileiders afgesloten, waardoor zwangerschap niet langer mogelijk zou zijn. Het betrof een relatief eenvoudige ingreep zonder operatie. Voor veel vrouwen klinkt dit dé oplossing.
Echter, niets bleek minder waar. Het plaatsen van de veertjes bleek erg pijnlijk en lastig en soms moeten vrouwen terugkomen om de tweede veer in een sessie te plaatsen. Na het plaatsen merken vrouw veranderingen in hun lichaam en sommigen krijgen ineens last van pijnlijke menstruaties, hevige krampen en bloedingen. Daarnaast ontwikkelde ze andere klachten.
Verschillende huisartsen en gynaecologen geloofden niet dat Essure de oorzaak van de problemen kon zijn. Maar al snel kwam zorgverleners erachter dat er wel degelijk meer vrouwen waren met soortgelijke problemen. De meest gehoorde klachten waren chronische vermoeidheid, buikpijn, gewrichtspijnen, menstruatiestoornissen en concentratieproblemen.
In de Verenigde Staten organiseerden vrouwen zich als ‘E-sisters’ en demonstreerden in 2015 al tegen Essure en Bayer. In Nederland vormde zich datzelfde jaar een kleine groep vrouwen in de Facebookgroep Essure Problemen Nederland. Inmiddels is deze groep uitgegroeid tot bijna vierduizend leden. De vrouwen voel zich gebruikt als een proefkonijn. En toen er eenmaal klachten optraden, gaf Bayer geen gehoor In datzelfde jaar werd de zaak ook bekend bij het programma EenVandaag.
Het heeft vrouwen jarenlang veel ellende bezorgd, waarbij er zelfs negatieve effecten waren in hun sociale leven en werk door de problemen veroorzaakt door Essure. In Nederland zijn ongeveer 30.000 vrouwen met Essure behandeld, waarvan er inmiddels zo’n 3.000 zijn verwijderd. Zo’n 1.700 Nederlandse vrouwen hebben zich bij deze massaclaim aangesloten, en dat aantal groeit nog steeds.
“Wij beschuldigen Bayer ervan een onveilig product op de markt te hebben gebracht dat aanzienlijke schade heeft veroorzaakt bij vrouwen”, verklaart de voorzitter van de stichting. “Vrouwen hebben schade geleden en er zijn operaties uitgevoerd om eileiders, baarmoeders en eierstokken te verwijderen. Vaak waren meerdere operaties nodig. Het product is niet veilig.”
Zowel CZ als VGZ, grote zorgverzekeraars in Nederland, hebben besloten deel te nemen aan de massaclaim. Zij zullen Bayer aansprakelijk stellen voor de gemaakte kosten.
Bayer haalde Essure in 2017 van de Europese markt, naar eigen zeggen vanwege de afnemende verkoop. Afgelopen najaar heeft het bedrijf in de Verenigde Staten een schikking getroffen in een massaclaim met 39.000 vrouwen voor een bedrag van 1,3 miljard euro.
In een schriftelijke reactie verklaart Bayer op de hoogte te zijn van Stichting Essure Claims en een brief te hebben ontvangen. Het bedrijf staat open voor communicatie, maar er is op dit moment geen formele juridische procedure aangespannen namens de stichting. Ook vinden er op dit moment geen schikkingsonderhandelingen plaats in Nederland.
Bayer handhaaft zijn standpunt dat Essure veilig en effectief is, gebaseerd op gegevens uit wetenschappelijke studies.
Een woordvoerder schrijft: “De veiligheid en werkzaamheid van Essure zijn de afgelopen 20 jaar onderzocht in tien klinische onderzoeken en meer dan zeventig observatiestudies, waarbij meer dan 270.000 vrouwen zijn betrokken. Deze onderzoeken zijn uitgevoerd door Bayer en onafhankelijke onderzoekers.”
Bayer verwijst naar onderzoeken waarin patiënten met Essure werden vergeleken met patiënten bij wie de eileiders operatief werden gesloten (eileiderligatie). Deze onderzoeken zouden consistent aantonen dat de veiligheid van Essure vergelijkbaar is met die van eileiderligatie.
De woordvoerder stelt: “Zeven van de acht onderzoeken tonen aan dat vrouwen die Essure gebruiken, minder last hebben van bekkenpijn dan patiënten die een operatie hebben ondergaan. Zes van de zes onderzoeken tonen aan dat vrouwen die Essure gebruiken, minder vaak een hysterectomie (verwijdering van de baarmoeder) nodig hebben dan vrouwen die voor eileiderligatie hebben gekozen.”
Inmiddels weten de vrouwen van Stichting Essure Claims wel beter. “Vrouwen waren niet psychisch labiel. Het lag niet aan de overgang of het stoppen met de anticonceptiepil. Het lag niet aan werkgerelateerde burn-outs. Vrouwen werden eigenlijk met van alles geconfronteerd, behalve met de waarheid.”