Zelfmanagement bij astma en COPD blijft wennen
Array
In de zorg voor mensen met astma en COPD komt ‘zelfmanagement’ maar moeizaam van de grond. Zowel patienten als zorgverleners moeten nog erg wennen aan hun nieuwe rol
Longpatienten zijn 365 dagen per jaar bezig met hun ziekte. In de zorg voor mensen met astma en COPD komt de nadruk daarom steeds meer te liggen op ‘zelfmanagement’. Net als bij de zorg voor andere chronische ziekten.
Hierdoor verandert de rolverdeling tussen zorgverleners en patienten. Patienten krijgen een actieve rol. Ze worden ‘regisseur’ van hun eigen zorg. Zorg wordt een samenwerking tussen zorgverlener en patient. Waarbij de patient het voortouw neemt en de zorgverlener coacht en ondersteunt. Het aannemen van deze nieuwe rollen is wennen voor beide partijen, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) dat is uitgevoerd met subsidie van het Astma Fonds. Het bevorderen van de eigen regie van patienten is een van de beleidsdoelstellingen van het fonds.
Van willen naar doen
Mensen met astma en COPD blijken vaak wel gemotiveerd om bijvoorbeeld te stoppen met roken of meer te bewegen, maar weten zelf niet goed hoe ze dat moeten doen. Zorgverleners geven wel adviezen, maar deze bieden patienten vaak te weinig houvast om zelf het probleem aan te pakken. Een deel van de patienten heeft behoefte aan meer concrete hulp. Met name oudere en laag opgeleide mensen met astma of COPD, astmapatienten die de symptomen slecht onder controle hebben en COPD-patienten met bijkomende ziekten kunnen moeilijk zelfstandig hun gedrag aanpassen. Voor hen is ondersteuning op maat noodzakelijk.
Persoonlijk zorgplan
Een hulpmiddel om zorg op maat te kunnen bieden is het persoonlijk zorgplan. Hoewel overheden, zorgverleners en patientenorganisaties het belang van een persoonlijk zorgplan onderstrepen, heeft nog maar 14% van de mensen met astma of COPD een persoonlijk zorgplan. Dit wordt bovendien nauwelijks structureel gebruikt in de zorg. NIVEL-onderzoeker Monique Heijmans: “Patienten en zorgverleners lijken nog onvoldoende overtuigd van de meerwaarde van het werken met een persoonlijk zorgplan en een actieve bijdrage van patienten. Wennen aan het idee van de eigen regie, heeft tijd nodig. Patienten kiezen toch veelal nog voor een meer passieve rol – ook omdat ze niet precies weten hoe ze die actievere rol zouden moeten invullen – en zorgverleners dringen niet echt aan om dat te veranderen. Het is belangrijk de voors en tegens die patienten en zorgverleners zien bij hun nieuwe rol in kaart te brengen om zo het zorgplan gerichter te kunnen invoeren.â€
Subsidient
– Astma Fonds
Bron: NIVEL
