Ikea-effect belemmert chirurgen te vernieuwen

Chirurgen volgen vaak niet een nieuwe werkwijze die aantoonbaar betere resultaten oplevert voor de patient. Dit stelt de nieuwe AMC-hoogleraar Chirurgie van abdominale infecties, prof. dr. Marja Boermeester in haar oratie die ze vandaag uitspreekt. ‘Ondanks goed onderzoek is er weinig veranderd in het gedrag van chirurgen en dat komt volgens mij door belangrijke psychologische effecten, zoals het IKEA-effect.’

Dat effect verklaart waarom de meubelmakers uit Zweden zoveel succes hebben. Los van de prijs blijkt dat mensen ondanks het ‘vloeken en tieren’ tijdens de montage uiteindelijk meer tevreden zijn met een zelf in elkaar geknutseld meubel dan een kant-en-klaar product uit de designwinkel.

Vertaald naar chirurgie: zelf iets toevoegen voor de patient, vergroot de voldoening die de chirurg heeft aan zijn werk meer dan bepaalde handelingen achterwege laten. Een voorbeeld is een levensbedreigende buikinfectie. Snel ingrijpen is nodig om de oorzaak weg te halen. Het was gebruikelijk om bij een ernstige ontsteking de buik na de operatieve ingreep een of meerdere keren te spoelen om de infectieresten weg te halen.

Dat buikspoelen leek een logische gedachte, maar is het echt goed? Uit onderzoek van Boermeester, gepubliceerd in het toonaangevende Amerikaanse artsenblad JAMA, bleek dat niet het geval. De patienten die uit gewoonte werden gespoeld, waren slechter af dan patienten die de nabehandeling kregen als er een aanleiding voor was. De routinematig gespoelde patienten lagen langer op de Intensive Care, werden langer beademd en kostten gemiddeld 18 duizend euro meer.

Tot haar verbazing blijken veel chirurgen een jaar na de publicatie uit 2007 niet te zijn gestopt met het spoelen. Uit onderzoek bleek dat artsen moeilijk hun oude gewoonte aanpassen. Ook het maken van een röntgenfoto van de buik bij patienten met buikpijn is niet uit te roeien, ondanks het bewezen onnut. Door dokters dit effect meer te laten beseffen en hen vroeg te betrekken bij onderzoek naar betere methodes kunnen de psychologische barrières worden doorbroken.

Prof. dr. Marja Boermeester houdt haar oratie ‘Bouwkunde en besliskunde in de buikchirurgie’ op woensdag 26 september 16.00 uur in de Aula van de Universiteit van Amsterdam, de Lutherse kerk aan het Spui. Deze bijeenkomst is voor iedereen toegankelijk.

Bron: AMC

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.