Staatssecretaris Bussemaker reageert op Miljoenenfraude bij Islamitische thuiszorginstelling
ArrayStaatssecretaris Bussemaker reageert, mede namens minister van Justitie, op de vragen van het Kamerlid Agema (PVV) over vier bestuurders van een islamitische thuiszorginstelling die zijn opgepakt wegen miljoenenfraude.
Van Agema wilde weten hoe het zo gemakkelijk heeft kunnen gebeuren dat de bestuurders van een islamitische thuiszorginstelling op zo’n grootschalige wijze miljoenen euro’s in eigen zak konden steken. Volgens Bussemaker wordt de omvang en toedracht van de vermoede fraude op dit moment onderzocht door de Regionale Recherche Dienst van de politie Rotterdam-Rijnmond. Zorgkantoren zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de AWBZ en de pgb-regeling. Zij zullen zorgdragen voor een eventuele terugvordering. Uit dit onderzoek zal moeten blijken of er sprake is van betrokkenheid van cliënten.
De Rijkswet op het Nederlanderschap bevat geen bepaling op grond waarvan intrekking van het Nederlanderschap wegens gepleegde criminele feiten mogelijk is. Invoering van een dergelijke bepaling wordt evenmin overwogen. Het Europees Nationaliteitsverdrag (Trb. 1998, 10), waartoe ook Nederland is toegetreden, beperkt de mogelijkheden op grond waarvan de nationaliteit kan worden ingetrokken. Op grond van artikel 7, eerste lid, onder d, van het Verdrag is intrekking wegens (criminele) gedragingen alleen mogelijk indien het gedrag betreft dat de essentiële belangen van de staat wezenlijke schade toebrengt.
De toelichting bij het Europees Nationaliteitsverdrag vermeldt hoogverraad en spionage voor een andere staat als voorbeelden van gedrag dat een aantasting van de essentiële belangen van de staat is, en stelt tevens dat misdrijven van algemene aard, hoe ernstig ook, niet worden bedoeld. De in de vraag bedoelde en bovendien op dit moment onbewezen feiten vallen onder deze misdrijven van algemene aard. Tekst en toelichting van het Europees Nationaliteitsverdrag maken duidelijk dat het in de vraag genoemde eventuele strafrechtelijke gedrag niet valt onder de verliesgrond genoemd in artikel 7 van het Verdrag. Het is dan ook niet toegestaan het Nederlanderschap te ontnemen om de reden dat betrokkene fraude heeft gepleegd dan wel zou hebben gepleegd.
Zorginstellingen zijn rechtspersonen zoals bedoeld in boek 2 van het Burgerlijk wetboek. De rechtspersoon is zelf verantwoordelijk voor zijn bestuur en intern toezicht. De bestuurders zijn gehouden om zich jegens de rechtspersoon van een behoorlijke taakvervulling te kwijten. Het straf- en civielrechtelijk toezicht ligt ten dien aanzien bij de rechter en behoort niet tot mijn bevoegdheden. Bussemaker is van mening dat met de bepalingen in het Burgerlijk Wetboek is voorzien in voldoende mogelijkheden voor de bij de zorginstelling betrokkenen om op te treden tegen frauduleuze bestuurders en anderzijds deze te weren uit dergelijke posities. Ik wijs u daarbij bijvoorbeeld op artikel 2:298 BW. Ingevolge dit artikel kan een bestuurder van een stichting die iets doet of nalaat in strijd met de bepalingen van de wet of van de statuten, dan wel zich schuldig maakt aan wanbeheer, of niet of niet behoorlijk voldoet aan een door de voorzieningenrechter van de rechtbank gegeven bevel, door de rechtbank worden ontslagen. Dit kan zowel geschieden op verzoek van het openbaar ministerie of van iedere belanghebbende. De rechtbank kan, hangende het onderzoek, voorlopige voorzieningen in het bestuur treffen en de bestuurder schorsen. Een door de rechtbank ontslagen bestuurder kan gedurende vijf jaar na het ontslag geen bestuurder van een stichting worden.
Bovendien gaat de staatsecretairs er vanuit dat in voorkomende gevallen door een rechtpersoon bij de vervulling van een vacature in het bestuur gedegen zal worden gekeken naar de kwalificaties van de desbetreffende sollicitant alsmede diens integriteit, mede in het licht van de hoofdelijke aansprakelijkheid van bestuursleden bij een mogelijk frauduleus handelen.
1) Elsevier.nl, 25 maart 2008: “Thuiszorgbestuurders vast voor miljoenenoplichting” en “Bestuurders zorginstellingen moslims opgepakt” 2) NOS Teletekst pag. 104, 25 maart 2008: “Vier aanhoudingen wegens zorgfraude”
