Wat artsen van PSAS moeten weten

PSAS; Persistent Sexual (Genital) Arousal Syndrome (Disorder) is een onvrijwillige, hoogst ongewenste, indringende en voortdurende (24/7) genitale/clitorale sensaties, niet gerelateerd aan ook maar enige subjectieve gevoelens van seksueel verlangen. In sommige gevallen gepaard gaand met pijn en in de meeste gevallen met het gevoel almaar te moeten plassen. Restless Genital Syndrome is een medische aandoening welke tot nu toe alleen bij vrouwen is beschreven.

Deze vrouwen hebben prikkelende en vaak niet goed te omschrijven opwindende gevoelens van de clitoris, vagina, schaamlippen en het gebied rondom de vagina (zoals boven het schaambeen en de liezen) en soms de anus. Deze gevoelens zijn eerder beschreven onder de naam Persistent Sexual Arousal Syndrome (PSAS) en Persistent Genital Arousal Disorder (PGAD).

 

De gevoelens bestaan uit tintelingen, jeuk-achtige of golfachtige sensaties, kleine schokjes of krampen in of rondom de clitoris en vagina. De vrouwen hebben het gevoel op het punt te staan een orgasme te krijgen, dat echter vaak niet komt. Dit gevoel is zo intens dat het een vrouw tot masturbatie of geslachtsgemeenschap aanzet. Maar het wrange is dat de vrouw helemaal niet naar seks verlangt maar alleen seks wil om maar van dit gevoel af te komen.

Masturbatie of geslachtsgemeenschap geeft echter geen verlichting, maar leidt meestal tot juist een verergering van de klachten. De opwindende sensaties zijn vrijwel de gehele dag aanwezig, verergeren bij zitten en gaan vaak gepaard met rusteloze benen (restless legs syndrome; RLS) en frequent optredende drang om te moeten plassen (overactive bladder syndrome; OBS). Restless genital syndrome maakt een vrouw vaak volledig radeloos. De meeste vrouwen durven over de aandoening uit schaamte niet te praten. Hierdoor verliezen zij vaak hun vrienden en kennissen die er vaak niets van snappen.

De klachten kunnen varieren in intensiteit maar zijn altijd aanwezig. Het genitale gebied is hypergevoelig voor toename in intensiteit (triggers). Onder anderen door zitten, het dragen van strakke kleding, aanraking, bukken, tillen, staan, lopen, fietsen, liggen, seksuele handelingen, etc.. Ook trillingen door bijvoorbeeld autorijden, reizen per openbaar vervoer en zelfs trillingen van geluid met een lage een frequentie, kunnen de intensiteit doen toenemen. Schrikken, stress en ergernis zorgen vaak ook voor een toename in intensiteit. Een voortdurende en overmatige productie van vaginaal vocht is in de meeste gevallen aanwezig.

Het verloop van de aandoening is in zekere mate progressief te noemen. In de beginfase (ca. eerste 6 maanden) worden er wel klachtenvrije perioden van enkele dagen tot enkele weken gemeld. In de fase daarna, is er doorgaans geen sprake meer van klachtenvrije perioden. Een uitzondering daarop betreft (vooralsnog) de groep vrouwen, die gelijke klachten heeft gehad gedurende de zwangerschap of gedurende een korte periode na de bevalling. Waarna de klachten weer volledig verdwenen, om in een latere fase (vaak rond de menopauze) in alle hevigheid terug te keren. Pijnklachten doen zich doorgaans pas in een later stadium voor. Niet iedere vrouw ontwikkelt deze pijnklachten. In de meeste gevallen consolideert alles zich binnen ca. een jaar, na eerste gewaarwording van de klachten.

PSAS is geen verslaving, seksueel probleem, seksuele aandoening, hyperseksualiteit/nymfomanie en ook niet een obsessieve compulsieve-, of andere psychische stoornis. Hoewel het steeds duidelijker wordt dat iedere vrouw (van 8 tot 80) PSAS/PGAD kan krijgen, treft het toch voornamelijk vrouwen rondom de overgangsleeftijd; zij vormen verreweg de grootste groep. Dit blijkt uit studies en uit gegevens van lotgenotengroepen wereldwijd.

Tips voor professionals

Leef u in. En wat als mijn patiente mij vertelt dat zij denkt PSAS te hebben, hoe reageer ik dan?
Neem uw patiente serieus en houd de communicatie open: Let op uw lichaamstaal. Een hulpverlener met rode oortjes en een afgewende blik is niet in staat om te helpen. Geschokt of met afschuw reageren, zal de communicatie doen ineenstorten. Uw patiente komt dan misschien nooit meer bij u terug en zal haar omgeving vertellen dat u geen empatisch luisteraar bent. Zij moet zich door u gevalideerd voelen en ervan overtuigd zijn dat u haar wilt helpen. De meeste vrouwen met PSAS hebben vaak al meerdere en zeer negatieve ervaringen gehad met doktoren. Erken de aandoening, de ernst daarvan en toon compassie (moet geen probleem zijn als u zich echt heeft kunnen inleven en heeft kunnen inlezen op deze website)!

Behandelingen
Wat vooral niet!

Geen anti-hormonen om het testosteron plat te leggen. Er is bij vrouwen met PSAS geen enkele aanwijzing gevonden dat er sprake zou zijn van een verhoogd testosteron-gehalte van het bloed, noch van een verhoogde sekdrift door testosteron! Bijwerking van deze, soms onterecht voorgeschreven en niet werkende middelen, verhogen alleen maar de misère waarin vrouwen met PSAS zich toch al bevinden.

Geen antidepressiva vanuit de wetenschap dat bijwerkingen daarvan van invloed kunnen zijn op het libido. Schrap het woord ‘libido’ uit uw woordenboek zodra u te maken krijgt met een patiente die aan PSAS lijdt. Hoewel PSAS met name bij jongere vrouwen (in hun vruchtbare jaren) wel kan apelleren aan het normaal gezonde libido, is het juist bij deze groep niet raadzaam om een antidepressivum voor te schrijven als ‘symptoombestrijder’. a) Werkt het dus niet en b), kunnen vrouwen vaak helemaal niet meer klaarkomen terwijl de symptomen onveranderd blijven. Toch kan het noodzakelijk zijn om een antidepressivum voor te schrijven.

Geen bekkenbodemtherapie, althans niet de therapie die bijvoorbeeld ook gegeven wordt bij urine- incontinentie, de zgn. “Kegel oefeningen”! Deze oefeningen werken absoluut contraproductief en maken de klachten alleen maar erger! Omdat de meeste vrouwen met PSAS ook voortdurend aandrang voelen om te moeten plassen, wordt deze therapie vaak voorgeschreven. Een therapie die erop gericht is de algehele spierstructuur in de bekkenstreek te versterken, is funest gebleken voor de vrouw met PSAS!!! Geen enkele uitzondering daargelaten! Een nog nieuw te ontwikkelen therapie, die uitsluitend gericht zou zijn op totale ontspanning in dat gebied, zou ‘mogelijk’ kunnen bijdragen tot een wat dragelijker maken van de symptomen.

Geen verwijzing naar seksuoloog. PSAS heeft NIETS met seks te maken!!!

Geen verwijzing naar een psycholoog of psychiater, anders dan te leren omgaan met de aandoening (lees daarover verderop meer). PSAS is geen psychische aandoening

 

AANBEVOLEN BRONNEN

www.PSAS.nl

Restless Genital Syndrome – Resultaten eerste klinisch wetenschappelijk onderzoek in Nederland, Dec. 2008
PSAS lotgenoten-support
PSAS-support.com
health.PSAS-group.yahoo.com
Interne webpagina Dr. Marcel Waldinger
Zeer omstreden voltooide anonieme ‘Internetstudie’ Sandra Leiblum Mei 2005
Update door Sandra Leiblum Juli 2006
Over een mogelijke relatie met SSRI’s of onttrekking daaraan
PubMed

Bron: www.psas.nl

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.