Extra aandacht nodig voor licht verstandelijk gehandicapten
ArrayMensen met een lichte verstandelijke beperking (LVG) zijn extra kwetsbaar voor psychische stoornissen en problemen met alcohol en drugsgebruik. Het Trimbos-instituut wil zich daarom samen met andere partijen inzetten voor het verbeteren van de (preventieve) zorg aan deze groep.
Cijfers SCP
Volgens cijfers van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) telt Nederland tussen de 154.000 en 528.000 mensen met LVG. Daarvan is sprake wanneer een laag intellectueel functioneren (een IQ tussen 50 en 85) samengaat met een beperkt sociaal aanpassingsvermogen en een blijvende behoefte aan ondersteuning. Op grond van een normaalverdeling van intelligentie in de bevolking heeft 2,5% van de bevolking een IQ tussen 50-70 en 12,5% (2,2 miljoen mensen) een IQ tussen 70-85.
Exacte cijfers ontbreken maar onder deskundigen bestaat overeenstemming dat mensen met LVG drie tot vier keer meer kans hebben op een psychische stoornis dan mensen in de algemene bevolking. Ook zijn mensen met LVG extra kwetsbaar voor de schadelijke gevolgen van alcohol en drugs en komen zij vaker in aanraking met politie en justitie.
Wat maakt mensen met LVG kwestbaar?
Verschillende factoren spelen een rol in deze extra kwetsbaarheid. Mensen met LVG worden regelmatig overvraagd. Er wordt meer van hen gevraagd dan zij aankunnen, mede omdat hun beperking niet direct zichtbaar is. Zij zijn zeer gevoelig voor beïnvloeding door hun sociale omgeving en hebben beperkte vaardigheden om met stressvolle gebeurtenissen om te gaan. Ook hebben zij veelal een lagere sociaal-economische status en hebben zij moeite om zich in het dagelijks leven staande te houden.
Als gevolg van de toenemende complexiteit van de samenleving lopen mensen met LVG tegen hun grenzen aan en komen zij in de problemen. Instituties voor (psychische en sociale) zorg en welzijn hebben hier niet altijd het juiste antwoord op.
Zorg voor mensen met LVG verbeteren
Het Trimbos-instituut wil, in nauwe samenwerking met voorzieningen voor zorg en welzijn, de zorg voor mensen met LVG verbeteren. Samen met de Vereniging van Orthopedagogische Behandelcentra LVG (VOBC-LVG), Tactus verslavingszorg en Novadic Kentron heeft het Trimbos-instituut daarom in 2007 het initiatief genomen voor het vergroten van de kennis over preventie en begeleiding van (problematisch) middelengebruik door (jonge) mensen met LVG.
Daarnaast zijn recent verschillende andere producten ontwikkeld rond LVG en middelengebruik, zoals een rapportage over risicogedrag en infectieziekten bij mensen met LVG en het bordspel TRIP, speciaal om jongeren met een licht verstandelijke handicap spelenderwijs bewust te maken van de gevaren van alcohol en drugs. TRIP werd gemaakt samen met Brijder Verslavingszorg.
Ook rond LVG en (forensische) GGZ is het Trimbos-instituut actief. In 2008 is een zorgprogramma ontwikkeld voor licht verstandelijk gehandicapten in detentie en recent is een onderzoeksrapport verschenen over licht verstandelijk gehandicapten in de GGZ. Momenteel loopt er een project naar intensieve ambulante zorg voor mensen met LVG in combinatie met ernstige psychiatrische en/of gedragsproblematiek.
Het Trimbos-instituut zal zich de komende jaren blijven inspannen voor deze extra kwetsbare groep mensen in de samenleving.
Meer informatie: Els Bransen
Bron: TRIMBOS