Zorgpaden werken wel, maar…
Guus Schrijvers, Oud-Hoogleraar Public Health & Gezondheidseconoom 30 januari 2011 - 18:49
Array
…er zijn handigere manieren om rijk te worden
Zorgpaden verlagen de kans op complicaties tijdens de opname, verbeteren de medische verslaglegging in de dossiers, verkorten de ligduur en verlagen de kosten. Een in november gepubliceerde meta-analyse over effecten van zorgpaden vermeldt deze resultaten op basis van 27 studies onder in totaal 11.398 patienten. Uit de studies wordt niet duidelijk of er sprake is van kostenverschuiving, bijvoorbeeld van het ziekenhuis naar de eerste lijn. In zeven vergeleken studies vormde het aanleggen van een zorgpad onderdeel van een grotere zorginnovatie. Er werd bijvoorbeeld tegelijk extra educatie geboden aan patienten. Niet duidelijk is of deze zogeheten multifaceted interventions meerwaarde hebben ten opzichte van de bestaande praktijk. In het Zorgpadenboek is deze meta-analyse nog niet meegenomen als literatuurverwijzing. De resultaten ervan bevestigen wel de bevindingen uit het Zorgpadenboek, dat zich baseert op zestien kwalitatieve case studies. Congresvoorzitter, plenaire spreker en AMC’s richtlijnen hoogleraar Jan Swinkels overhandigde met een grijns de meta-analyse aan ondergetekende tijdens het zorgpadencongres op 28 januari (zie ook bericht hierboven). Ik erkende in hem mijn meerdere met meer uptodate kennis over zorgpaden. Je vindt als volgt de boeiende meta-analyse: Rotter T. c.s., Clinical pathways: effects on professional practice, patient outcomes, length of stay and hospital costs (Reviews), the Cochrane Library 2010, Issue 7. De Power Points van Swinkels evenals die van andere sprekers tref je vanaf maandagmorgen aan op www.unitzorginnovatie.nl doorklikken op ‘Gehouden congressen’. Het Zorgpadenboek is gewoon te koop in de boekhandel. Het bedrijf Thoeris is de uitgever en het kost dertig euro. Nicolette Huiskes is de eerste redacteur en ik de tweede.
…er zijn handigere manieren om rijk te worden
Zorgpaden verlagen de kosten van ziekenhuizen. Dat is zo. Maar er zijn handigere manieren voor ziekenhuizen om rijk te worden. Aan het woord is Stefan van de Vusse. Hij was de financiele adviseur van Loek de Winter bij het saneren van het Zuiderzee Ziekenhuis te Lelystad van een verliesgevend naar een winstmakend bedrijf. Vroeger was Van der Vusse directeur van de Crediet- en Effectenbank. Hij is thans zelfstandig financieel adviseur. Hij deed zijn verhaal tijdens de beleidsdiscussie op het vijfde zorgpadencongres op 28 januari (zie ook bericht hierboven). In het Zuiderzee Ziekenhuis dunde hij eerst het takenpakket uit, want “je hebt geen kosten voor wat je niet aanbiedtâ€. Daarna sneed hij managementlagen uit de ziekenhuisorganisatie. “De instelling huurt nu alleen voor concrete klussen adviseurs in. Ze heeft geen eigen staf meerâ€. Nu pas ligt het accent in het Zuiderzee ziekenhuis op het ontwikkelen van zorgpaden. En ook die besparen geld. Maar er zijn dus handigere manieren om rijk te worden. Tot zover Van der Vusse. Dankzij, voor het eerst in onze congressen, gehanteerde stemkastjes bleek dat het merendeel van de zaal instemde met de opvattingen van Van der Vusse. De Power Points van plenaire en workshop-inleidingen tref je vanaf maandagmorgen aan op www.unitzorginnovatie.nl doorklikken op ‘Gehouden congressen’. Het Zorgpadenboek is gewoon te koop in de boekhandel. Het bedrijf Thoeris is de uitgever en het kost dertig euro. Nicolette Huiskes is de eerste redacteur en ik de tweede.
Guus Schrijvers (getrouwd met Els Zwaan, drie kinderen) werd op 24 juni 1949 geboren in Amsterdam als zesde kind in een katholiek onderwijzersgezin. Na het gymnasium B diploma behaald te hebben(1967) ging hij in Amsterdam economie studeren. Hij studeerde cum laude af (1973) bij prof. Wim Duisenberg op de na-oorlogse conjunctuurgolven en bij prof. Joop Hattinga Verschure op zelfzorgafdelingen in ziekenhuizen. In 1980 promoveerde hij in Maastricht op het onderwerp regionalisatie en financiering van de Engelse, Zweedse en Nederlandse gezondheidszorg. Een stelling uit zijn proefschrift werd zijn levensmotto: wie de kleine structuren niet eert, maakt de grote structuren verkeerd.
Hij promoveerde bij de grondlegger van de Nederlandse gezondheidseconomie prof. Lou Groot en bij genoemde Hattinga Verschure. Van 1974 -1984 was Schrijvers lid van de Gemeenteraad van Utrecht voor de Partij van de Arbeid. Hij ‘deed’ daar portefeuilles zoals Volksgezondheid, Welzijn, Cultuur en Financiën. Op 1 juni 1987 werd Schrijvers samen met prof. Joop van Londen hoogleraar Public Health bij de Medische Faculteit Utrecht. Dat betekende voor hem een switch van macro onderwerpen zoals de inrichting van het verzekeringsstelsel naar kleinschalige projecten zoals educatie van diabetespatiënten.
Uit een interview uit 1987 komt het citaat: ‘als de faculteit mij vraagt voor deze leerstoel, wil ik wat betekenen voor de faculteit. Dan geef ik de macro-onderwerpen op.’ Samen met Van Londen richtte hij zich in 1987 op innovaties in de thuiszorg en op ketenzorg bij chronische zieken. Later zou het die activiteiten onder de vlag disease management bundelen. Tien jaar kwam de belangstelling voor ketens in de spoedzorg erbij. Zijn kennis op dit terrein bundelde hij in het boek Moderne Patiëntenzorg in Nederland, dat hij in 2002 samen met de plaatsvervangend hoofdinspecteur drs. Nico Oudendijk voor de gezondheidszorg schreef.
Vanaf het eerste begin had het bevorderen van het onderwijs in de Sociale Geneeskunde en de Volksgezondheid zijn grote aandacht. Toen Van Londen en hij begonnen was er helemaal niets op dit terrein. Schrijvers: ‘Een grote triomf ervoer ik op 2 april 1994 toen na zeven jaar trekken en duwen de eerste medische studenten bij een GGD en een Arbodienst een verplicht co-schap Sociale Geneeskunde liepen.’
In 1999 kwam een nieuw curriculum voor de medische studenten tot stand. Tropenjaren volgden tot 2006 voor hem en zijn collega dr. Gerdien de Weert om alle uitbreidingen van het sociaal geneeskundige onderwijs bij te benen. Zijn collegestof bundelde hij in 1997 en na verschillende drukken in 2002 in het boek Een kathedraal van Zorg en in de Engelse variant daarvan Health and Health Care in the Netherlands.
Per 1 juli 2007 gaan de onderzoeksactiviteiten van Schrijvers over in de Unit Innovaties in de Zorg binnen het Julius Centrum, dat hij in 1996 met collega prof. Rick Grobbee oprichtte. Zijn aandacht blijft liggen bij Disease Management en Spoedzorg. Schrijvers: ‘Ik begrijp nog steeds niet helemaal hoe die kleine structuren binnen Disease management en spoedzorg precies functioneren. Er is tegenwoordig ook veel uitwisseling met collega’s in Noord Amerika en elders in Europa. Dat verrijkt het inzicht in hoge mate. Elk land is op dit terrein een laboratorium voor een ander land..Voorlopig heb ik mijn handen vol aan de nieuwe Unit. Toch zou ik nog twee boeken willen schrijven.Het ene krijgt als titel, De gemoderniseerde kathedraal van zorg. Het tweede boek moet gaan over ondernemersschap en gelijke toegang tot de zorg. Beide zijn belangrijk maar o zo moeilijk te combineren. Hierbij zou ik de kennis van macro econoom weer kunnen gebruiken.’
Als oud hoogleraar Public Health en gezondheidseconoom bij het UMC Utrecht. geeft hij met zijn nieuwe boek ‘Zorginnovatie volgens het Cappuccinomodel.’ zijn visie hoe de gezondheidszorg eruit zou kunnen zien in een maatschappij met schaarste aan zorg. Het boek is bestemd voor het middenkader van zorgorganisaties. Naast schrijver van boeken en artikelen over de gezondheidszorg is Guus lid van enkele stuurgroepen en begeleidingscommissies en geef ik lezingen en workshops.
Guus Schrijvers is voor voordrachten, dagvoorzitterschappen, interviews en onderzoeksopdrachten te bereiken via [email protected] en telefonische via zijn secretaresse Annet Esser op telefoonnummer 030 250 9359.
…er zijn handigere manieren om rijk te worden