Wat is hersendood?
ArrayHersendood is het volledig en onherstelbaar verlies van de hersenfuncties, inclusief de functies van de hersenstam en het verlengde merg. Hersenen hebben doorlopend behoefte aan toevoer van zuurstofrijk bloed. Als de hersenen langer dan enkele minuten bij een normale lichaamstemperatuur en zonder beïnvloeding door medicijnen geen zuurstofrijk bloed krijgen zijn ze onherroepelijk en totaal beschadigd, waardoor al de hersenfuncties voor altijd zijn uitgevallen. Men is dan hersendood. Een hersendode persoon is overleden. De bloedcirculatie in de hersenen kan door verschillende oorzaken onmogelijk geworden zijn, bijvoorbeeld rechtstreeks door ernstige schade of als gevolg van een enorme drukstijging binnen de schedel, ontstaan door zwellingen die op hun beurt weer een gevolg zijn van een beschadiging (vergelijk: gekneusde enkel). Vaststelling van de hersendood vindt alleen plaats bij een onbehandelbaar en dodelijk hersenletsel waarvan de oorzaak bekend is. Bijvoorbeeld als gevolg van een hersenbloeding, een (verkeers)ongeval of een primaire hersentumor. Zelfs als met kunstmatige beademing en medicijnen het hart, en daarmee ook de bloedcirculatie, kunstmatig op gang wordt gebracht, kan het bloed de hersenen niet meer bereiken.
De hersendood wordt geconstateerd wanneer er sprake is van een volledig en onherstelbaar verlies van de functies van de hersenen, inclusief de hersenstam en het verlengde merg. Er is sprake van hersendood bij het ontbreken van:
- bewustzijn en hersenstamreflexen;
- ademhaling.
Wettelijke status
Het aantonen van hersendood is met strenge richtlijnen in het hersendoodprotocol vastgelegd door de Gezondheidsraad. Dit protocol heeft een wettelijke status en dient te worden uitgevoerd door medisch specialisten die niet betrokken zijn bij de transplantaties. Inveel ziekenhuizen wordt het onderzoek verricht door een team van intensivisten, neurologen, neurochirurgen en radiologen.
Het onderzoek berust op drie pijlers:
- Voldoen aan de algemene voorwaarden waarbij het onderzoek betrouwbaar is: er mag geen sprake zijn van bijvoorbeeld onderkoeling of vergiftiging.
- Klinisch neurologisch onderzoek: testen om de afwezigheid van bewustzijn en hersenstamreflexen aan te tonen.
- Aanvullend onderzoek: testen om de afwezigheid van elektrische hersenactiviteit (via een hersenfilm, het EEG) en de afwezigheid van ademhaling (via de apneutest) aan te tonen.
Het officiele tijdstip van overlijden is het tijdstip waarop het laatste onderzoek ter vaststelling van de hersendood is uitgevoerd.
Bron: SDV