Betere voorspeller hartinfarct
Array
Artsen kijken naar LDL-cholesterol om de kans op een hartinfarct te voorspellen. Zo staat het ook in de Amerikaanse richtlijnen. Uit een recente publicatie blijkt echter dat non-HDL-cholesterol een betere voorspeller is.
‘De commissieleden die de nieuwe richtlijnen opstellen, hebben zich al per e-mail gemeld’, vertelt cardioloog Matthijs Boekholdt, eerste auteur van een artikel over de recent ontdekte voorspeller in het Journal of the American Medical Association (JAMA). ‘Al voor publicatie waren ze bijzonder geïnteresseerd in de resultaten van ons onderzoek.’ De Amerikaanse cholesterolrichtlijnen geven aan hoe je mensen met risico op hart- en vaatziekten moet behandelen. De meeste artsen baseren hun therapie hierop. In 2012 worden de tien jaar oude richtlijnen vervangen. ‘Het is nog te vroeg om te zeggen welke impact ons artikel gaat hebben, maar ik denk wel dat ze hier serieus naar gaan kijken.’
In de huidige richtlijnen staat LDL-cholesterol centraal. Dat is van oudsher de belangrijkste parameter voor slecht cholesterol, een sterke risicofactor voor hart- en vaatziekten. De behandeling – met statines – is erop gericht het LDL zoveel mogelijk te verlagen. ‘Maar de laatste jaren zijn er wel wat nieuwe inzichten gekomen’, vertelt Boekholdt. ‘Een daarvan is dat het spectrum van slecht cholesterol uitgebreider is dan alleen LDL. En dat uitgebreidere spectrum kun je waarschijnlijk beter meten met markers als non-HDL-cholesterol en apolipoproteine-B, het belangrijkste eiwit op cholesteroldeeltjes.’
Boekholdt verrichtte een meta-analyse naar juist deze twee, non-HDL en apo-B, als voorspeller naast LDL. Daarvoor baseerde hij zich op de grote studies die sinds begin jaren negentig op dit gebied zijn gedaan. Dankzij het uitgebreide netwerk van medeauteur John Kastelein lukte het de originele data te verzamelen van de acht toonaangevende statine-trials, waarin de drie parameters LDL, non-HDL en apo-B gemeten zijn. ‘Dat kostte heel wat mails en overleggen. Dit zijn de grote trials waar de richtlijnen op zijn gebaseerd. Toch was het soms opmerkelijk dat de originele data zomaar ergens op een harde schijf staan, niemand weet eigenlijk meer waar, de verantwoordelijke is al lang met pensioen. Maar uiteindelijk is het allemaal gelukt.’
Zo kreeg Boekholdt een dataset van 38 duizend patienten, volgens hem de meest volledige dataset die op dit moment wereldwijd beschikbaar is. De analyse van deze grote dataset leidde tot de conclusie waarin de samenstellers van de nieuwe richtlijn zo geïnteresseerd zijn. ‘Vroeger dachten we dat het voldoende inzicht gaf als je alleen naar LDL keek. Op basis van deze studie weten we nu dat non-HDL een betere en nauwkeuriger maat is voor het volledige spectrum slecht cholesterol. Op basis daarvan moet je het risico inschatten en de behandeling afstemmen.’ Dat is uiterst relevant voor mensen met overgewicht, diabetespatienten of mensen met een metabool syndroom. Uit de studie bleek dat patienten met een goede LDL-score, maar een te hoge non-HDL-score een dertig procent hoger risico lopen op een hart- of vaatziekte. ‘Volgens de huidige richtlijnen worden deze mensen onterecht onderbehandeld, terwijl je waarschijnlijk naar een sterkere cholesterolverlager moet grijpen om te zorgen dat het
risico binnen de perken blijft.’
bron: AMC
