Woorden in de mond leggen
ArrayVan de 283 zorgmedewerkers die de poll van Tijdschrift voor Verzorgenden invulden, zegt maar liefst driekwart zorg op afstand met behulp van een beeldscherm geen goede zaak te vinden. Het gaat ten koste van het werkplezier, het is weer een manier van zorgmanagers om kosten te besparen en het is iets wat de cliënt helemaal niet wil. Die heeft liever persoonlijk contact dan via een beeldscherm.
Ik vraag mij af, of de medewerkers hier niet een beetje te gemakkelijk als de woordvoerders van de cliënten optreden. Zorgaanbieder Philadelphia doet sinds ruim een jaar ervaring op met Digicontact, een beeldtelefoonproject voor cliënten die ambulant begeleiding ontvangen. En wat blijkt? Na aanvankelijke scepsis beginnen cliënten de positieve kanten hiervan in te zien. 
De begeleider staat niet meer op de stoep op een moment dat het de cliënt eigenlijk niet uitkomt, maar de cliënt kan zelf contact leggen op het moment dat hij een concrete vraag heeft. Hij moet erin gecoacht worden om dit te doen, maar dan doet hij het wel. En omdat de begeleider op afstand is, is hij niet in staat om ter plaatste problemen voor de cliënt op te lossen, maar juist wel om op afstand hulp te bieden die de cliënt in staat stelt om zelf zijn weg te vinden in het leven. Dit vergroot de zelfredzaamheid van de cliënt en geeft hem het zelfvertrouwen om stappen te zetten naar een zelfstandiger leven.
Met andere woorden: zorg op afstand zet de zorgmedewerker op afstand en maakt diens rol minder belangrijk. Dat je als zorgmedewerker niet blij bent met zo’n verandering, is menselijk. Iedereen wil belangrijk gevonden worden. Maar gebruik het niet als argument om te zeggen dat je je cliënten tekort doet.
Frank van Wijck is medisch journalist en houdt als freelancer dagelijks een weblog bij op de website van Arts en Auto. Lees alle artikelen van Frank van Wijck
2 thoughts on "Woorden in de mond leggen"
Comments are closed.
Eens met Frank , maar ik zou het nog een stapje verder willen trekken:
Frank schrijft “Met andere woorden: zorg op afstand zet de zorgmedewerker op afstand en maakt diens rol minder belangrijk. ” Ik betwijfel of dat zo is.
Zorg op afstand maakt zorg door je eigen zorgverlener toegankelijker (meer op afroep, minder gedoe met afspraken maken / reistijd / vertragingen etc.), en geeft de patiënt daarmee meer ‘macht’ over zijn eigen zorgproces. Dat leidt wellicht tot een grotere , duurzame, betrokkenheid en meer ’trouw’ bij de patiënt; een voor veel patiënten zeer positieve verbetering, waarbij de zorgverlener de directe ‘begeleider’ is. Dat straalt – lijkt mij – dan positief af op de rol van de zorgverlener.
Misschien is het dus zo dat dankzij de flexibiliteit die zorg op afstand biedt de band en het vertrouwen tussen patiënt en zorgverlener juist sterker kan worden. Ik geloof daar in ieder geval wel in. Dat zou leiden tot een duidelijker, meer gewaardeerde rol van de zorgverlener.
Of het tot lagere directe kosten leidt, dat betwijfel ik, maar op de lange termijn zouden de kosten omlaag kunnen doordat de patiënt eerder ‘bij zijn zorg kan’ , minder fouten worden gemaakt, zich beter voelt, eerder herstelt (als dat aan de orde is) , en minder vaak een onnodig beroep doet op fysieke aanwezigheid van zorgverlener.
Ben benieuwd of anderen it ook zo zien.
Ik denk dat de journalist Van Wijck hier wat kort door de bocht gaat, onsamenhangende zaken bij elkaar veegt en een aantal zaken over het hoofd ziet.
Hij stelt dat verzorgenden spreekbuis zijn van cliënten die onterecht sceptisch zijn, met als bewijs dat een kleine groep specifieke cliënten nu langzamerhand de voordelen beginnen in te zien van een beeldtelefoonproject. Worden de cliënten van Philadephia begeleid door verzorgenden (de respondenten in de poll) of door begeleiders/verpleegkundigenen (reageren die op deze poll?)en om hoeveel (of weinig) van de cliënten bij Philadelphia gaat het eigenlijk?
Ook stelt Van Wijck dat de rol van de zorgmedewerker minder belangrijk wordt. Hij schrijft dat het de nodige coaching van cliënten kost om ze contact te laten leggen met hun begeleider. In hoeverre wijkt dit af van de begeleiding dit deze cliënten anders ‘face-to-face kregen?
Ik denk niet dat zelf belangrijk gevonden worden de belangrijkste drijfveer is om zich negatief te uiten over beeldschermzorg. Àls dat zo zou zijn vormen deze verzorgenden daarmee overigens juist geen woordvoerder van de cliënt maar van zichzelf en dan klopt de respons dat ze het zelf geen goede zaak vinden helemaal. Ook hoeft het helemaal niet vreemd gevonden te worden dat medewerkers zich negatief uiten over verandering van hun werk. Veelal kiezen zorgverleners voor hun werk om het directe menselijk contact. Als dat verdwijnt gaat dat ten koste van hun werkplezier en dat vinden ze geen goede zaak.
Immers, de vraag was alleen: “Wat vind jij van zorg op afstand met beeldschermen?”