Samenwerking nodig tussen dierenartsen en artsen voor de behandeling van ziekten die worden overgedragen van dieren op mensen

In een nieuwe studie aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) te Antwerpen wordt de impact geanalyseerd van dierlijke brucellose en rundertuberculose (bTB) op dieren en mensen in stedelijke, periurbane en rurale gebieden in Niger. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) duidt deze aandoeningen aan als belangrijke zoönosen, infectieziekten die worden overgedragen van dier op mens. Het onderzoek brengt de risicofactoren voor de overdracht van deze ziekten in kaart en toont aan dat een nauwere samenwerking tussen artsen en dierenartsen noodzakelijk is.

Gesprekken met de plaatselijke bevolking gaven de belangrijkste risicofactoren voor overdracht aan: consumptie van ongepasteuriseerde melk, gebrek aan hygiëne binnen het gezin, hoestende dieren in de kudde en gebrek aan quarantaine.

“Melk is een belangrijke bron van eiwitten in Niger. De dieren grazen op het platteland, maar worden tijdens de lactatieperiode naar de stad gebracht om zo dicht mogelijk bij de consument te zijn. Dit soort dynamiek in kaart brengen geeft vitale informatie over de ziekten en hoe ze worden overgedragen,” vertelde Abdou Razac Boukary over zijn promotieonderzoek aan het ITG en de Universiteit van Luik (Ulg).

De studie concludeert dat het cruciaal is om zich te richten op de verwevenheid tussen mens, dier en milieu om dierlijke brucellose en bTB beheersbaar te maken. Deze ziekten vormen zowel voor de economie als de volksgezondheid een bedreiging. In de industrielanden mag besmetting dan uiterst onwaarschijnlijk zijn, het grootste deel van de wereldbevolking leeft in gebieden waar dierlijke brucellose en rundertuberculose niet onder controle zijn. Daarom roept het ITG op tot meer samenwerking tussen gezondheidsspecialisten voor dier en mens: de zogenaamde “One Health”-aanpak.

“We mogen niet vergeten dat meer dan 60 % van de menselijke ziekteverwekkers afkomstig is van dieren. De bewustwording omtrent deze relatief onbekende ziekten is echter ook van cruciaal belang vanuit een economisch perspectief. Volgens een Afrikaans gezegde sterft een dorp samen met het vee,” aldus Eric Thys, wetenschapper aan het ITG en copromotor van de scriptie.

Onderzoeksresultaten
Abdou Razac Boukary, agronoom en adviseur van de regering van Niger, bracht een groep gezondheidsspecialisten voor mens en dier samen voor zijn promotieonderzoek. Boukary voerde onderzoek naar brucellose en bTB bij meer dan 1100 gezinnen met eigen vee. Hij verzamelde bijna 5000 bloedmonsters voor brucellose en testte bijna 400 koeien op bTB. Zo’n grootschalige aanpak waarbij zowel gezondheidsspecialisten voor mensen als voor dieren worden betrokken komt, ook nu nog, zelden voor.

De resultaten toonden aan dat in ongeveer 13% van de kudden dieren voorkwamen die besmet waren met brucellose. Dieren die jonger waren dan een jaar bleken vatbaarder te zijn voor de ziekte dan dieren van een tot vier jaar oud.

Ongeveer een op de honderd koeien bleek te zijn besmet met bTB. De analyse van de monsters die in het slachthuis van Niamey werden genomen toonde aan dat koeien significant vaker worden getroffen door bTB dan andere runderen. Het onderzoek leidde ook tot de typering van een nieuw, nog niet eerder gemeld voorkomen van de bacterie Mycobacterium bovis (SB1982).

Menselijke brucellose en tuberculose van dierlijke oorsprong
Bij mensen veroorzaakt brucellose koortsaanvallen, zweten, flauwte, bloedarmoede, hoofdpijn, depressie, spier- en lichaamspijn, teelbalontstekingen bij mannen en miskramen bij zwangere vrouwen. Menselijke tuberculose van dierlijke oorsprong kan de longen aantasten maar vaak ook andere lichaamsdelen. In de industrielanden is besmetting uiterst onwaarschijnlijk, maar het grootste deel van de wereldbevolking leeft in gebieden waar dierlijke brucellose en rundertuberculose niet onder controle zijn.

In de toekomst zal het ITG verdere studies organiseren om de impact van deze ziekten bij de mens grondiger te analyseren.

Op 22 april 2013 verdedigde Abdou Razac Boukary zijn proefschrift aan de Universiteit van Luik (Ulg). Prof. Claude Saegerman (Ulg) en dr. E Thys (ITG) waren de promotoren van het proefschrift.
Link naar het proefschrift en ander onderzoek van Abdou Razac Boukary: http://bit.ly/14s6dtw

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

https://www.medicalfacts.nl

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.