Nieuw licht op maag- en darmklachten
Array
Op 28 november 2013 promoveert Merel Tielemans aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Merel Tielemans is sinds 2009 in opleiding tot maag-darm-leverarts in het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Zij verrichtte onderzoek naar het voorkomen van maag- en darmklachten in Nederland. De titel van haar proefschrift luidt: Prevalence and determinants of gastrointestinal symptoms in the Dutch community. De uitkomst van het onderzoek is bijzonder.
Uit een grootschalig vragenlijstonderzoek, waarbij willekeurig geselecteerde inwoners van Nijmegen, Heumen, Wijchen, Almere en Den Haag aangeschreven zijn, blijkt dat een op de vier Nederlanders maag- en darmklachten heeft. Respondenten met maag- en darmklachten hadden een lagere kwaliteit van leven. Aangezien de klachten veelvoorkomend zijn, is de invloed van deze klachten op de Nederlandse maatschappij aanzienlijk.
Pijnstiller gebruik
Pijnstillers zoals ibuprofen en diclofenac (ook wel NSAIDs genoemd) worden veel gebruikt voor uiteenlopende pijnklachten. Deze geneesmiddelen kunnen door de arts worden voorgeschreven, maar zijn ook zonder recept verkrijgbaar (bij supermarkt en drogist). NSAIDs hebben als bijwerking dat ze maagproblemen kunnen geven, variërend van misselijkheid tot een ernstige maagbloeding. Eerder onderzoek heeft uitgewezen dat aantal factoren het risico op een maagbloeding tijdens NSAID gebruik verhoogt (voorbeelden van risicofactoren zijn o.a. gelijktijdig gebruik van corticosteroïden en oudere leeftijd). Indien NSAID-gebruikers een verhoogd risico op een maagbloeding hebben, wordt aangeraden voor maagbescherming te zorgen.
In het vragenlijstonderzoek is naar NSAID gebruikers gekeken. Er werd geen verschil gevonden in aanwezigheid van maagklachten tussen gebruikers van de voorgeschreven en de vrij verkrijgbare pijnstillers. Hieruit kan worden afgeleid dat de vrij verkrijgbare pijnstillers niet zo onschuldig zijn als vaak wordt aangenomen. Ook werd in beide groepen NSAID gebruikers onderzocht of de mensen met een verhoogd risico op maagbloedingen ook maagbescherming kregen. Bij mensen met pijnstillers op recept was dit bij de helft het geval. Bij de mensen die NSAIDs zonder recept gebruiken, was dit percentage lager.
Ook is onderzocht of maagbeschermers NSAID-geassocieerde maagklachten kunnen verminderen in patiënten die zich met deze klachten bij de huisarts presenteren. Ze vonden dat deze maagbeschermers bij de meerderheid van de patiënten maagklachten vermindert, waarbij er geen verschil was in effect tussen mensen met een verhoogd risico op een maagbloeding en de mensen zonder risicofactoren. Tevens was er geen verschil in respons op klachten tussen gebruikers van selectieve NSAIDs (coxibs) en niet-selectieve NSAIDs.
Tielemans doet op grond van haar onderzoek de aanbeveling om de vrije verkrijgbaarheid van pijnstillers aan banden te leggen. Daarnaast vraagt zij om meer aandacht voor de bescherming van de maag bij oudere patiënten en patiënten die ook andere medicijnen gebruiken.
