
Behandeling van leveruitzaaiingen bij darmkankerpatiënten met combinatie RFA en chemotherapie geeft sterk verbeterde overleving #ASCO2015
Array#ASCO2015 Darmkankerpatiënten met uitzaaiingen in de lever worden op dit moment behandeld met chemotherapie. Een internationale groep van chirurgen, onder leiding van prof. dr. Theo Ruers van het Antoni van Leeuwenhoek, toont nu aan dat zij beter af zijn met een combinatie chemotherapie en RFA (het lokaal ‘wegbranden’ van de uitzaaiingen). Van de patiënten die deze combinatiebehandeling onderging was na acht jaar nog 36 procent in leven, tegenover 9 procent van de patiënten die alleen chemotherapie ontvingen.
Darmkanker is de op een na meest voorkomende kanker in ons land. In 2014 kregen 15.000 mensen deze diagnose. Net als bij andere typen kanker geldt dat de ziekte het moeilijkst te behandelen is en de vooruitzichten het slechtst zijn als de kanker zich heeft verspreid naar andere delen van het lichaam. In het geval van darmkanker gaat het meestal om uitzaaiingen in de lever. Met chemotherapie kan de ziekte dan vaak nog enige tijd onder controle worden gehouden, maar een meerderheid van de patenten met leveruitzaaiingen overlijdt binnen een paar jaar.
Een internationale groep van chirurgen, onder leiding van prof. dr. Theo Ruers van het Antoni van Leeuwenhoek, is ruim tien jaar geleden een onderzoek gestart om te kijken of deze patiënten beter geholpen kunnen worden met een combinatiebehandeling. Aan het onderzoek deden 119 patiënten mee, allemaal darmkankerpatiënten met leveruitzaaiingen die niet chirurgisch verwijderd konden worden. Andere belangrijke criteria waren dat de patiënten maximaal tien uitzaaiingen mochten hebben, en dat deze niet groter mochten zijn dan vier centimeter in doorsnee. De helft van de patiënten ontving de standaardbehandeling met chemotherapie. De andere helft ontving chemotherapie, maar onderging daarnaast een RFA-behandeling. RFA staat voor radiofrequente ablatie; bij deze behandeling worden de tumoren ‘weggebrand’ met behulp van een heel precies ingebrachte naald, die warmte opwekt door sterk te gaan trillen.
De eerste resultaten van deze combinatiebehandeling waren al positief. Nu, nadat de patiënten langere tijd zijn gevolgd, is het voordeel van de combinatie met RFA ten opzichte van chemotherapie alleen duidelijk vastgesteld. Van de patiënten die alleen chemotherapie ontvingen was na acht jaar nog 9 procent in leven. Van de patiënten die werden behandeld met de combinatie van RFA en chemotherapie leefde na diezelfde acht jaar nog 36 procent. Bovendien had bij een ruime meerderheid van deze laatste groep patiënten de ziekte zich nog altijd niet verder uitgebreid (zij waren ‘progressievrij’), terwijl de patiënten die alleen chemotherapie ontvingen gedurende de studieperiode vrijwel allemaal te maken kregen met een terugkeer en verdere uitbreiding van de ziekte.
Ruers presenteerde de resultaten van deze studie afgelopen week op het jaarcongres van de American Society for Clinical Oncology (ASCO). Later dit jaar zal het onderzoek verschijnen in een wetenschappelijk tijdschrift. Ruers: “Naar de resultaten van deze studie hebben we in Europa, maar ook in de Verenigde Staten, jarenlang uitgekeken. Patiënten die meegedaan hebben aan de studie vroegen altijd al ‘dokter hebt u nu al bewijs dat deze nieuwe methode beter is’. Wij kunnen dit nu eindelijk definitief bevestigen. In het Antoni van Leeuwenhoek passen we deze behandeling gelukkig al enige tijd toe. Tot nu toe nog op eigen kosten omdat de zorgverzekeraars deze nieuwe behandeling nog steeds niet vergoeden. Maar als behandelingsteam vinden we dat je patiënten die hiervoor in aanmerking komen deze behandeling niet kunt onthouden, daarvoor zijn de resultaten gewoon veel te goed.”