Dunnere hersenschors bij kinderen en volwassenen met dwangstoornis

Zowel volwassenen als kinderen met een dwangstoornis hebben afwijkingen in een deel van de hersenen, de pariëtale hersenschors (zie afbeelding). Dat concluderen neurowetenschappers in een wereldwijde studie, waarin zij ruim 1.900 hersenscans van kinderen en volwassenen met een dwangstoornis vergeleken met die van een vergelijkbaar grote groep gezonde proefpersonen. De afwijkingen hebben mogelijk te maken met het herhalende karakter van dwanghandelingen, denken Premika Boedhoe (promovendus) en prof.dr. Odile van den Heuvel (psychiater en consortiumleider) van VUmc. Vandaag verschenen de resultaten in the American Journal of Psychiatry.

Obsessieve-compulsieve stoornis (OCD), ook wel dwangstoornis genoemd, is een psychiatrische ziekte die zich uit in terugkerende gedachten (obsessies) en herhaalde rituelen (compulsies). Het is bekend dat deze patiënten afwijkingen hebben in de hersendelen die betrokken zijn bij denkfuncties (aandacht, geheugen, denken) en emotionele processen.

ParietalFig

In het rood is het deel van de pariëtale hersenschors aangegeven dat is aangetast bij volwassenen en kinderen met OCD

Zoveel mogelijk hersenscans
Een grote beperking van hersenscanonderzoek is echter de beperkte repliceerbaarheid van onderzoeksresultaten ten gevolge van de vaak kleine groepen die worden onderzocht (mede door de hoge kosten van MRI-onderzoek) en de verschillen in gebruikte analysetechnieken.

Een elegante manier om tot betrouwbaardere resultaten te komen is het samenvoegen van zoveel mogelijk hersenscans en deze allemaal op dezelfde manier te analyseren. Dat is dan ook precies wat de onderzoekers Boedhoe, Van den Heuvel, Dan Stein (Universiteit van Kaapstad) en 69 onderzoekers van 27 verschillende onderzoeksinstituten wereldwijd hebben gedaan. Zij hebben de grootste studie tot dusver uitgevoerd in OCD, met hersenscans van 1.905 mensen met OCD en 1.760 controle proefpersonen.

Levensloop volgen
De onderzoeksresultaten suggereren dat een afwijking in de hersenontwikkeling in de pariëtale hersenschors van patiënten met een dwangstoornis op kinderleeftijd begint en aanhoudt op volwassen leeftijd. Om de resultaten te bevestigen zijn er meer studies nodig die patiënten over de verschillende fasen van de levensloop volgen.

Medicijngebruik
Een andere opmerkelijke uitkomst was dat op de hersenscans van volwassenen met OCD die medicatie gebruiken afwijkingen te zien waren, verspreid over het hele brein. Bij kinderen met OCD die medicijnen nemen waren er vooral in de voorste delen van het brein afwijkingen te onderscheiden. Patiënten die geen medicatie gebruiken hadden vergelijkbare hersenscans als de gezonde controlegroep. ‘Omdat er niet genoeg informatie was over duur, dosis en geschiedenis van medicijngebruik kun je nu nog geen definitieve conclusies trekken over het effect van de antidepressiva en antipsychotica. Daarvoor zou je vervolgonderzoek moeten doen met vergelijkingen voor en na medicatiegebruik’, aldus Van den Heuvel en Boedhoe.

De ENIGMA-OCD werkgroep (http://enigma.ini.usc.edu) is een wereldwijd initiatief om hersenscans van kinderen en volwassenen met een obsessieve-compulsieve stoornis (OCD) uit alle hoeken van de wereld bij elkaar te brengen.

Achtergrondinformatie:
VUmc heeft als kerntaken patiëntenzorg, wetenschappelijk onderzoek en onderwijs & opleiden. Betrokkenheid, zorgvuldigheid en ambitie zijn de kernwaarden waar VUmc voor staat. Zwaartepunten in zorg en onderzoek zijn kanker en afweer, hersenen, hart en vaten, extra- en transmuraal en bewegen. Jaarlijks worden ruim 50.000 patiënten opgenomen (al dan niet in dagbehandeling), bezoeken 300.000 patiënten de polikliniek en ruim 30.000 de spoedeisende hulp. Ongeveer 2.400 geneeskundestudenten en 1.900 verpleegkundig en medisch ondersteunend studenten volgen onderwijs. De resultaten uit het wetenschappelijk onderzoek worden jaarlijks in bijna 3.000 wetenschappelijke publicaties en rapporten gepresenteerd, waaronder ruim 150 promotieonderzoeken.

Bron: VUmc

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.