Verbetering van overleving bij uitgezaaide kanker vereist meer gepast gebruik en samenwerking
ArrayOp dinsdag 3 oktober presenteerde het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) de overlevingscijfers voor patiënten met gemetastaseerde kanker. In een aantal tumortypes als multipel myeloom, melanoom en borst- en prostaatkanker is grote vooruitgang geboekt. Ook voor longkanker is er vooruitgang: de mediane overleving voor immuuntherapie behandelde patiënten bedraagt inmiddels 18 maanden. Dat geeft hoop aan veel kankerpatiënten. Een kans die wij voor alle patiënten met uitgezaaide kanker wensen. De Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) roept op tot intensieve samenwerking voor verdere verbetering.
In het IKNL-persbericht wordt een link gelegd naar de inzet van waardevolle geneesmiddelen. De gepresenteerde cijfers benadrukken dat er in behandelingen voor specifieke tumortypen veel vooruitgang is geboekt. Dat zijn tevens de tumortypes waarbij de uitgaven het hoogst zijn en dat lijkt dus wel degelijk nuttig besteed te zijn. NFK benadrukt, net als IKNL, dat onderzoek naar behandelingen voor andere tumorsoorten van levensbelang is. We gunnen alle patiënten met kanker de vooruitgang die bij specifieke tumortypen nu al is geboekt.
Niet alle vormen van kanker zijn hetzelfde
De data van IKNL laten vooral zien dat kanker niet één ziekte is. De verbetering in overleving verschilt behoorlijk per kankersoort. Zoals het IKNL-rapport uitlegt heeft dat verschillende oorzaken. Sommige tumortypes zijn in basis moeilijk te behandelen, soms is de ontwikkeling van nieuwe behandelopties lastig omdat de tumoren zeldzaam zijn of we weten nog niet precies bij welke subgroep van patiënten de grootste winst te behalen is. Andere aandoeningen komen vooral voor bij een kwetsbare patiëntenpopulatie waardoor de inzet van waardevolle middelen niet altijd optimaal verloopt.
Niet alle patiënten zijn hetzelfde: pleidooi voor gepast gebruik en verder onderzoek
Als een geneesmiddel niet de verwachte opbrengst levert, kun je het helemaal van de markt verbannen zodat het voor niemand meer toegankelijk is. Pauline Evers: “NFK is ervan overtuigd dat optimaliseren van behandeling door gepast gebruik meer kansen biedt. Gepast gebruik verbetert de kwaliteit van zorg waarbij behoud van effectiviteit samengaat met minder bijwerkingen. Bovendien kan het leiden tot besparingen.”
Een voorbeeld is de CAR-T-tumorboard. Door beter selectie van patiënten die geschikt zijn voor CAR-T behandeling worden er in Nederland minder patiënten mee behandeld, maar de overall resultaten zijn zelfs beter dan in andere landen. Voor hematologische kankers worden al met succes therapiepauzes of dosisreducties toegepast. En de SONIA-trial in borstkanker is een voorbeeld van het bepalen van de optimale behandel volgorde, met minder behandellast voor de patiënt zonder verlies van effectiviteit.
Stijgend aantal patiënten, breder perspectief
Inmiddels is bekend dat 1 op de 2 Nederlanders met kanker geconfronteerd wordt. Om goede zorg te kunnen blijven bieden is een bredere blik nodig dan een eenzijdige focus op de vaak aangehaalde dure geneesmiddelen. Preventie en leefstijlaanpassingen moeten het aantal gevallen van kanker omlaag brengen, vroege opsporing en eerdere en adequate behandeling zorgt dat kanker wordt gestopt voordat het uitzaait. Verdere specialisatie en expertzorg zullen bijdragen aan een lerend systeem. Nieuwe inzichten kunnen dan sneller geïdentificeerd en geïmplementeerd worden. Pauline Evers: “De enige manier om de impact van kanker te verminderen is een optimale samenwerking door écht alle partijen. Binnen het Nederlands Kanker Collectief worden hiervoor heel belangrijke stappen gezet.”
Bron: IKNL
