Promotie: J.W. van der Heijden, `Targeting DMARD resistance in Rheumatoid Arthritis’
Array
Promovendus Joost van der Heijden zocht naar de mechanismen van resistentie tegen anti-reumatica in ontstekingscellen van RA-patienten. Patienten met reumatoïde artritis (RA) worden langdurig behandeld met ontstekingsremmende medicijnen (anti-reumatica). Helaas worden veel patienten in de loop van de behandeling resistent tegen deze medicijnen. Resistentie tegen antibiotica bij infectieziekten en resistentie tegen cytostatica (een groep medicijnen die gebruikt wordt bij de behandeling van kanker) zijn bekende fenomenen en daar is veel onderzoek naar gedaan; naar resistentie tegen anti-reumatica is echter nog relatief weinig onderzoek gedaan. De studies van Van der Heijden hebben een specifiek pomp-eiwit (BCRP) aangetoond op de celmembraan van ontstekingscellen van RA-patienten. Dit eiwit pompt verschillende anti-reumatica direct na opname in de ontstekingscel weer naar buiten voordat ze hun ontstekingsremmende effect hebben kunnen uitvoeren. Het vóórkomen van dit eiwit bij RA-patienten bleek verband te houden met een verminderde werking van de foliumzuurantagonist methotrexaat (methotrexaat is een geneesmiddel dat het afweersysteem onderdrukt), het meest voorgeschreven anti-reumaticum.
Naast het onderzoek naar resistentiemechanismen heeft Van der Heijden ook de ontstekingsremmende werking onderzocht van nieuwe generatie foliumzuurantagonisten, die ontworpen zijn om bekende mechanismen van methotrexaatresistentie te omzeilen. Uit deze groep selecteerde hij nieuwe medicijnen met een zeer goede ontstekingsremmende werking. Een van deze middelen wordt opgenomen via de folaatreceptor (type bèta), een receptor die exclusief voorkomt op geactiveerde macrofagen in gewrichten van RA-patienten. Met een dergelijk geneesmiddel is het mogelijk om specifiek en selectief de ziekmakende ontstekingscellen aan te pakken, terwijl de functie van gezonde cellen en organen intact blijft. Het onderzoek naar deze nieuwe geneesmiddelen is nog in een experimentele (laboratorium) fase; er worden dus op dit moment nog geen patienten mee behandeld.
12 december 2008 | Promotie
promotoren: prof.dr. B.A.C. Dijkmans, prof.dr. R.J. Scheper copromotoren: dr. G. Jansen, prof.dr W.F. Lems
Datum : 12 december 2008
Tijd : 10:45 tot 11:45
Locatie : aula VU medisch centrum
Bron: VUmc
