Diabetespatiënt vraagt en krijgt onvoldoende zorg

Array

Diabetes Zorgwijzer verkleint kennisachterstand en vergroot consumentenrol patient

Mensen met diabetes type 2 hebben onvoldoende inzicht in hoe ze goede controle over hun dagelijkse diabeteszorg kunnen krijgen en hoe zij de risico’s op complicaties kunnen verkleinen. De verleende zorg haalt niet het niveau dat de koepels van zorgverleners en patienten hebben afgesproken in de Zorgstandaard Diabetes type 2. Het tekort aan inzicht van de patient en het te lage zorgniveau van de zorgverlener leiden tot onnodige zorgkosten, meer complicaties en mindere kwaliteit van leven. Dit blijkt uit onderzoek dat Diabetesvereniging Nederland (DVN) heeft gehouden onder 5.000 mensen met diabetes type 2. De geleverde zorg kunnen patienten vanaf heden zelf verbeteren aan de hand van de Diabetes Zorgwijzer. Vandaag neemt minister Klink het eerste exemplaar in ontvangst.

Uit de DVN-enquete blijkt onder andere:
– 43% van de ondervraagden heeft geen zorgplan (behandelplan) waarin individuele behandeldoelen en -afspraken voor diabetes worden vastgelegd of weet niet dat hij het heeft;
– 1 op de 3 patienten kent de eigen streefwaarde voor bloedglucose niet; deze waarde speelt een belangrijke factor bij complicaties, zoals hart- en vaatziekten en problemen met de ogen, de zenuwen, de voeten en met de nieren;
Р20% weet niet wat de Hba1Ac-waarde is, volgens DVN is dit ̩̩n van de belangrijkste waarden die gemeten moet worden. (HbA1c geeft een indruk van de bloedglucosewaarden gedurende de laatste zes tot acht weken);
– 85% van de respondenten wordt jaarlijks uitgebreider onderzocht, maar ogen, nieren, voeten, hart en vaten, bloedwaarden en spuitplaatsen worden niet altijd standaard gecontroleerd;
– Slechts bij 4 op de 10 patienten wordt daadwerkelijk aandacht besteed aan aanpassing van het beweegpatroon, voor eten en roken is nog minder aandacht;
– 1 op de 3 patienten heeft moeite met het aanpassen van de leefgewoonten en wordt hierbij in het merendeel van de gevallen niet adequaat ondersteund;
РIndien bij onderzoeken de streefwaarden niet gehaald worden, passen patient en zorgverlener slechts in 55% van de gevallen het zorgplan aan om de waarden w̩l te halen.

DVN vindt deze resultaten alarmerend. Maarten Ploeg, directeur DVN: ‘Uit deze cijfers blijkt dat patienten zich niet bewust zijn van de rol die zij zelf hebben in het optimaliseren van de kwaliteit van hun eigen leven. En dat kan complicaties in de hand werken’. DVN treedt voornamelijk op als vakbond en belangenbehartiger voor alle Nederlanders met diabetes, naar schatting 850.000 tot 1 miljoen mensen. Diabetes type 2, ook wel ouderdomssuiker of welvaartsdiabetes genoemd, is sterk in opkomst; de zorgkosten kunnen alleen beheersbaar blijven als de patient eigen verantwoordelijkheid neemt en zorgverleners de juiste zorg verlenen. Gezien de resultaten van de gehouden enquete is nog veel werk gelegen in de educatie van de patient tot zorgconsument. In deze educatie is een duidelijke rol voor de zorgverleners weggelegd.

DVN introduceert Diabetes Zorgwijzer
Educatie is een belangrijk aspect van het werk van Diabetesvereniging Nederland. De zorg voor goede zorg heeft geresulteerd in de publicatie van de Diabetes Zorgwijzer. DVN-voorzitter Peter van der Velden overhandigt vandaag in Amersfoort de eerste Diabetes Zorgwijzer aan minister Klink, die deze direct doorgeeft aan een patient. De minister geeft met dit gebaar aan hoe belangrijk hij de emancipatie van de patient in Nederland vindt: voorkomen van complicaties is ten slotte beter en goedkoper dan genezen. Minister Klink vindt dat alles moet worden gedaan om diabetes en de bijbehorende complicaties een halt toe te roepen: ‘Preventie wordt het beste bereikt door een geemancipeerde en goed voorgelichte patient, zoals met dit boekje mogelijk is. In de Diabetes Zorgwijzer worden alle aspecten van basiszorg voor diabetes in lekentaal uitgelegd. Nu hebben patienten inzicht in de richtlijnen voor goede zorg die artsen en andere zorgverleners hanteren. Het boekje vormt een gereedschap om de zorg in eigen hand te nemen.’
Ploeg: ‘De Diabetes Zorgwijzer is een vertaalslag van de in 2007 geactualiseerde NDF Zorgstandaard Diabetes type 2 voor zorgverleners. Diabetes is helaas niet te genezen maar wel goed onder controle te houden indien de patient de leefwijze aanpast en de juiste medicatie gebruikt. De zorgverlener dient die leefwijze uit te leggen en te ondersteunen, zodat de patient zich niet alleen voelt staan. De patient kan nu op zijn beurt weer de regie nemen over de eigen gezondheid door de leefwijze aan te passen. Alleen zo kan hij controle over het dagelijks leven met diabetes krijgen en de kans op complicaties verkleinen.’

Zorgverlener cruciaal bij emancipatie diabetespatient
DVN heeft naar aanleiding van de enquete ook vragen over het functioneren van de zorgverlener. Betrekt hij de patient wel bij zijn diabetes en de streefwaarden die gehaald moeten worden? Ploeg: ‘We betalen graag voor optimale zorg, maar die bestaat uit meer dan alleen de juiste medische behandeling. Net zo belangrijk is dat de patient tevreden is over de manier waarop de zorgverlener met hem of haar omgaat. Maakt hij genoeg tijd vrij? Luistert hij naar wat de patient zegt? Legt hij op een begrijpelijke manier uit wat er aan de hand is? De basis van goede zorg is ten slotte het wederzijds vertrouwen tussen de patient en zorgverlener. Patienten moeten erop kunnen vertrouwen dat de ontvangen zorg optimaal is.’ De nieuwe Diabetes Zorgwijzer geeft aan hoe patienten kunnen checken of de zorgverlener zijn werk goed doet en wat de patient kan doen als hij níet tevreden is. Ploeg beklemtoont: ‘De enquete heeft ons erop gewezen dat de Diabetes Zorgwijzer hard nodig is. Hoe tegenstrijdig het ook lijkt, we willen met deze enquete de patient, onze achterban, alarmeren zodat hij samen met de zorgverlener één team vormt. Wij staan voor de versterking van de patientenpositie en komen nu met de Diabetes Zorgwijzer zodat we in de toekomst het aantal complicaties kunnen verkleinen. De Diabetes Zorgwijzer is te downloaden via www.dvn.nl en als boekje verkrijgbaar via het lidmaatschap.

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen