Preventieve antibiotica voorkomt sterfte
Array
Het preventief toedienen van antibiotica aan intensive care-patienten vergroot hun overlevingskansen. Dat blijkt uit een onderzoek met bijna zesduizend Nederlandse patienten in dertien ziekenhuizen. Onderzoekers van het UMC Utrecht schrijven dit in het wetenschappelijke tijdschrift New England Journal of Medicine.
In het onderzoek vergelijkt een team van onderzoekers het effect van twee soorten antibiotica-behandeling met de standaardzorg op de intensive care. Ze verdelen bijna zesduizend patienten die tussen 2004 en 2006 op de intensive care belanden in drie groepen. Het gaat om patienten die naar verwachting minimaal twee dagen aan de beademing liggen en/of drie dagen behandeld moeten worden op de IC. Eén groep krijgt vier maal daags een mondpasta met antibiotica toegediend. De tweede groep ontvangt behalve de mondpasta vier maal daags antibiotica via een maagsonde in de darm en per infuus. De derde groep dient als controle en krijgt standaard IC-zorg. Na vier weken blijken in beide antibioticagroepen minder mensen overleden te zijn dan in de controlegroep. Preventieve behandeling met antibiotica vermindert de sterfte met 3,5 procent (antibiotica in mond, darm en per infuus) en 2,9 procent (mondpasta met antibiotica). Het verschil tussen de twee behandelde groepen is niet significant. Het aantal antibiotica-resistente bacterien neemt niet toe in de behandelde patienten. De patienten in de controlegroep zijn overigens gemiddeld iets minder ziek, maar daarvoor is statistisch gecorrigeerd.
De resultaten beslechten een langlopende discussie omtrent de vraag of de voordelen van preventieve antibiotica opwegen tegen het nadeel van eventuele resistentie-ontwikkeling. Voor anesthesioloog-intensivist Anne Marie de Smet van het UMC Utrecht, eerste auteur van de publicatie, is de conclusie duidelijk.
In Nederland liggen jaarlijks ruim 18.000 patienten langer dan drie dagen op de IC. Een aantal ziekenhuizen past de behandeling nu al toe. “Ik denk dat we het antibiotica-beleid op de IC moeten aanpassenâ€, stelt de Smet. “Omdat het onderzoek in dertien ziekenhuizen uitgevoerd is, zijn de conclusies door te voeren naar heel Nederland. We zien een duidelijke sterftereductie door de antibiotica, IC-afdelingen moeten deze kennis gebruiken.†De studie is te kort geweest om iets over resistentieontwikkeling op de lange termijn te zeggen. Dat vergt nader onderzoek
Het onderzoek is onder supervisie van het UMC Utrecht uitgevoerd. Het is opgezet door Anne Marie de Smet (UMC Utrecht), prof. dr. Jan Kluytmans (Amphia ziekenhuis Breda en VUmc Amsterdam) en prof. dr. Marc Bonten (UMC Utrecht).
