Hogere levensverwachting stelt eisen aan invulling gezondheidszorg
Array
Een Nederlands kind dat vandaag wordt geboren, haalt waarschijnlijk een leeftijd van 100 jaar. Dat laten berekeningen zien die vandaag in Leiden bekend zijn gemaakt tijdens de jaarlijkse internationale, wetenschappelijke bijeenkomst van de Leyden Academy on Vitality and Ageing. De levensverwachting in Nederland neemt wel minder sterk toe dan in andere landen. Wil Nederland zijn kinderen 100 jaar laten worden, dan zijn er dringende aanpassingen nodig in de gezondheidszorg voor ouderen.
De levensverwachting van ontwikkelde landen stijgt met gemiddeld 2,5 jaar per decennium. Dat geldt echter maar ten dele voor Nederland: onderzoek van de Leyden Academy toont aan dat de levensverwachting in Nederland de afgelopen jaren de internationale trend niet heeft kunnen bijhouden. In de jaren vijftig deed Nederland mee met de top, maar sindsdien zijn we afgezakt naar de dertigste positie op de wereldranglijst. In Nederland is vooral onder ouderen de sterfte hoger.
Roken
Een uitgebreide analyse van de doodsoorzaken laat zien dat roken een deel van de Nederlandse achterstand verklaart, maar niet alles. De achterlopende levensverwachting van Nederlandse vrouwen wordt niet verklaard door roken; ook gecorrigeerd voor roken leven Nederlandse vrouwen jaren korter dan bijvoorbeeld Japanse vrouwen. De lage levensverwachting van mannen in Nederland wordt wel grotendeels verklaard doordat zij in het verleden veel rookten.
Een nadere beschouwing van de verschillen in doodsoorzaken laat zien dat de Nederlandse vrouwen voor alle categorieen van ziekten een hogere sterftekans hebben dan de vrouwen in Japan. Dit wekt de suggestie dat de oorzaak in bredere maatschappelijke verschillen moet worden gezocht in plaats van in specifiek medische.
Manier van zorgverlening mogelijk oorzaak lage levensverwachting
De Nederlandse samenleving is de afgelopen vijftig jaar sterk veranderd. In de jaren vijftig kende Nederland een sterk verzuilde samenleving en was er een groot netwerk van informele zorg. De regie van de zorg voor ouderen lag bij de familie die vaak dichtbij woonde. Met de ontzuiling en individualisering viel deze informele zorg weg en werd de regie overgegeven aan geïnstitutionaliseerde zorg in de vorm van professionele thuiszorg en grote verpleeg- en verzorghuizen. Nederland is een van de landen met de hoogste institutionalisering van ouderenzorg ter wereld. Verder onderzoek moet uitwijzen of het wegvallen van de familieregie voor de zorg van ouderen een reden is dat de levensverwachting achterloopt.
Maatschappelijke visie op levensloop
Aan de hand van bovenstaande wetenschappelijke uitkomsten hoopt de Leyden Academy vandaag tijdens haar jaarlijkse congres de discussie verder aan te gaan over de maatschappelijke visie van het ouder worden. Naast belangrijke wetenschappers zal ook staatssecretaris Bussemaker (ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) haar visie op dit onderwerp presenteren.
