Aanschaf identiteitskaart voortaan gratis
Array
Het gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft beslist dat gemeenten een identiteitskaart voortaan gratis moeten verstrekken. Ze mogen daarvoor geen leges meer rekenen.Tegenwoordig gebruiken burgers een identiteitskaart in de meeste gevallen om zich te identificeren en veel minder vaak voor privé-doeleinden. Zo is iemand verplicht zich te identificeren als hij gaat werken, naar het ziekenhuis of arts gaat of een uitkering aanvraagt. Ook als je een bankrekening wilt openen of wilt gaan stemmen is een identiteitskaart verplicht. In al deze situaties is het voorkomen van fraude de reden voor identificatie.
Het enige privébelang voor het aanschaffen van een identiteitskaart is om binnen de Europese Unie te mogen reizen.
Daarom is het gerechthof van mening dat het overheidsbelang (algemeen belang) bij een identiteitskaart voorop staat. In dat geval mogen leges niet meer worden gerekend, zo besliste het hof.
Deze beslissing geldt niet voor paspoorten en rijbewijzen.
___________________________________________________________________
Hieronder leest u de antwoorden op mogelijke vragen naar aanleiding van deze uitspraak.
Wanneer mogen gemeenten leges rekenen?
Volgens de Gemeentewet mogen gemeenten leges rekenen wanneer zij aan burgers een dienst bewijzen. Van een dienst is sprake als bij hetgeen hij verzoekt het privé-belang van de burger groter is dan het overheidsbelang (het algemene belang) . Een voorbeeld is de aanvraag van een bouwvergunning. Uiteraard is zo’n vergunning nodig uit een oogpunt van veiligheid, welstand etc. (algemeen belang), maar uiteindelijk is het belang van de aanvrager groter (privé-belang); hij heeft die vergunning nodig om te kunnen bouwen.
Waarom geldt de beslissing van het hof niet voor paspoorten en rijbewijzen?
De vraag of gemeenten bij de aanvraag van een paspoort leges mogen rekenen is niet aan het hof voorgelegd. Het hof mag er dan ook niet over beslissen.
Over de aanvraag van een rijbewijs heeft het hof wel beslist. Daarvoor mogen volgens het hof wel leges worden gerekend omdat een rijbewijs nu eenmaal nodig is om een motorrijtuig te mogen besturen. Dat is een privé-belang.
Vanaf welk moment mogen gemeenten geen leges meer rekenen voor identiteitskaarten?
Dat is op dit moment niet te zeggen. De gemeente waarover het hof heeft beslist, kan de kwestie voorleggen aan de Hoge Raad. Of die gemeente dat gaat doen, is nog niet bekend, maar er mag vanuit worden gegaan dat het wel gebeurt.
Zolang de Hoge Raad niet heeft beslist, kunnen gemeenten leges rekenen voor identiteitskaarten.
Kunnen burgers leges alsnog terugkrijgen?
Om reeds betaalde leges achteraf terug te krijgen, moet iemand bezwaar maken en vragen of de gemeente het bezwaar aanhoudt (wacht met het nemen van een beslissing) tot de Hoge Raad over deze zaak heeft beslist. Bezwaar maken kan tot 6 weken na betaling. Dus ook als vóór 7 oktober 2010 is betaald, kan iemand nog bezwaar maken. Als de Hoge Raad het eens is met de redenering van het hof, moet een gemeente de leges terugbetalen. Als een gemeente niet wacht op de uitspraak van de Hoge Raad en het bezwaar afwijst, dan moet beroep bij de rechtbank worden ingesteld om te zorgen dat recht op terugbetaling blijft bestaan. Leges die iemand heeft betaald langer dan 6 weken voor deze uitspraak kunnen niet worden teruggevraagd.
Kost de beslissing van het hof gemeenten veel geld?
Eerst zal naar verwachting de Hoge Raad zich nog uit moeten spreken over de beslissing van het hof. Als de Hoge Raad de beslissing van het hof volgt, dan heeft dat aanzienlijke gevolgen voor de gemeentelijke financien. De exacte omvang daarvan is het hof niet bekend.
Bron: rechtspraak
