Stamcel transplantatie hoopvol in behandeling van AIDS

Duitse onderzoekers beweren door middel van chemotherapie en stamceltransplantatie een man te hebben genezen van HIV. Dit is te lezen in een artikel dat verschenen is het wetenschappelijke tijdschrift Blood Journal. Het artikel gaat over een mannelijke HIV-patient die in 2007 met acute myeloïde leukemie opgenomen werd een Duits ziekenhuis, waar hij voor deze vorm van leukemie – die het immuunsysteem uitschakelt – chemotherapie ontving. Naast de chemotherapie onderging de man stamceltransplantatie, en stopte hij met het nemen van zijn HIV-medicatie. Nadat de leukemie ruim een jaar later terugkeerde onderging de man wederom chemotherapie en kreeg hij opnieuw een stamceltransplantatie van dezelfde donor.

De ontdekking kwam is louter toeval maar in studies is al al eerder over gespeculeerd. De patient in kwestie, Timothy Ray Brown, onderging de stamcellenbehandeling immers niet voor zijn hiv-infectie, maar wel omdat hij aan leukemie lijdt. De stamceltherapie was naast de conventionele chemotherapie een van de manieren om de kanker te bestrijden.  

De stamcellen die de patient van deze donor ontving zouden een zeldzame geerfde genmutatie bevatten die de persoon resistent maakte tegen het HIV-virus. Bij de man – die al 3,5 jaar geen medicijnen meer inneemt – zou door de stamceltransplantatie geen tekenen meer van HIV zijn, en is het immuunsysteem volledig hersteld.

Onderzoekers maken uit deze resultaten op dat de patient zeer waarschijnlijk genezen is van het HIV-virus dat op den duur AIDS veroorzaakt, iets dat nog nooit eerder is voorgekomen. Echter was bij de man de infectie al eerder eens verdwenen, waardoor men verwacht dat de infectie uiteindelijk toch terug zal keren. Het is daarintegen wel een bevestiging van wat onderzoekers reeds dachten: ‘dat wanneer met HIV besmette cellen vervangen worden door gezonde cellen de HIV-infectie verdwijnt’.

Deskundigen op het gebied van HIV/AIDS denken echter dat dit ‘geval’ op de praktijk weinig invloed zal hebben. “Dit is waarschijnlijk een medicijn, maar het heeft een prijs. Om de stamcellen te ontvangen moet het volledige immuunsysteem uitgeschakeld zijn. De meeste mensen met HIV hebben echter geen myeloïde leukemie”, aldus de deskudigen.

Aangezien de levensverwachting van mensen met een HIV-infectie tegenwoordig erg hoog is, is het nog onduidelijk of de ontdekking breed gebruikt zal gaan worden in de medische wereld.

Weerstand van donor
Drie jaar later zeggen onderzoekers dat hun testresultaten ‘er sterk op wijzen dat de genezing van de hiv-infectie werd bereikt’. De stamceldonor zou toevallig een natuurlijke weerstand tegen hiv hebben gehad.

“Indien men er echt in geslaagd is om op een dergelijke manier de patient te genezen, wijst het ons de weg naar de behandeling van hiv”, zegt aidsspecialist Keith Alcorn. “Genetisch gemanipuleerde stamcellen kunnen in dat geval tot een succesvolle behandeling leiden.”

“Enorme risico’s”
Ondanks deze opmerkelijke ontdekking is de kans klein dat stamceltherapie hét middel wordt om aids de wereld uit te helpen. Daarvoor blijft stamceltherapie veel te duur en exclusief, en vooral: de behandeling is zelf niet zonder risico’s.

“Wat we in zo’n behandeling doen, is alle cellen die hiv produceren, vervangen door onaangetaste cellen”, zegt Dr. Michael Saag van de Universiteit van Alabama. “In sommige gevallen kan zo’n transplantatie dodelijke gevolgen hebben. En zelfs indien ze niet fataal is, zijn er bijzonder zware complicaites mogelijk, waarbij bijvoorbeeld de ingebrachte donorcellen het lichaam aanvallen” (hlnsydney/tw)

Long-Term Control of HIV by CCR5 Delta32/Delta32 Stem-Cell Transplantation

Gero Hütter, M.D., Daniel Nowak, M.D., Maximilian Mossner, B.S., Susanne Ganepola, M.D., Arne Müßig, M.D., Kristina Allers, Ph.D., Thomas Schneider, M.D., Ph.D., Jörg Hofmann, Ph.D., Claudia Kücherer, M.D., Olga Blau, M.D., Igor W. Blau, M.D., Wolf K. Hofmann, M.D., and Eckhard Thiel, M.D.

N Engl J Med 2009; 360:692-698February 12, 2009

Abstract

Article

References

Citing Articles (35)

Infection with the human immunodeficiency virus type 1 (HIV-1) requires the presence of a CD4 receptor and a chemokine receptor, principally chemokine receptor 5 (CCR5). Homozygosity for a 32-bp deletion in the CCR5 allele provides resistance against HIV-1 acquisition. We transplanted stem cells from a donor who was homozygous for CCR5 delta32 in a patient with acute myeloid leukemia and HIV-1 infection. The patient remained without viral rebound 20 months after transplantation and discontinuation of antiretroviral therapy. This outcome demonstrates the critical role CCR5 plays in maintaining HIV-1 infection.

Full Text of …

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.