Zoektocht naar nieuwe antibiotica

De introductie van antibiotica heeft grote positieve gevolgen gehad voor de menselijke gezondheid, maar werd direct gevolgd door het verschijnen van bacteriele resistentie, een groeiende bedreiging voor patienten. Een recent bedachte strategie is om de algemene eigenschappen van een infectie te bestrijden in plaats van elke bacterie individueel te doden, waardoor de kans op resistentie lager is .

De ontdekking van communicatie tussen bacterien heeft een uniek aangrijpingspunt opgeleverd voor het ontwikkelen van nieuwe antibacteriele medicijnen. Veel bacterien wisselen informatie met elkaar uit via een fenomeen dat quorum sensing heet. Ze hebben tevens strategieen ontwikkeld om deze quorum-sensingsignalen uit te schakelen. Promovenda Gudrun Koch deed onderzoek naar de zogeheten quorum quenching acylase (PvdQ) van de bacterie Pseudomonas aeruginosa.
Quorum-quenching enzymen hebben een interessante activiteit die gebruikt kan worden tegen infecties met Gram-negatieve bacterien. Deze microben gebruiken kleine moleculen, N-acyl homoserine lactonen (AHLs), voor de coördinatie van genexpressie die afhankelijk is van de celdichtheid. Dit fenomeen wordt quorum-sensing genoemd en is een geconserveerd mechanisme dat direct geassocieerd is met de expressie van virulentiekarakteristieken. In deze studie is er speciaal gekeken naar het quorum-quenching enzym PvdQ dat in alle fluorescente Pseudomonaden gevonden wordt. Hoewel betrokken bij AHL degradatie, lijkt de primaire functie van PvdQ te vinden te zijn in de biosynthese van het siderofoor pyoverdine, een molecuul dat ijzer met hoge affiniteit kan binden en daarmee essentieel is voor de bacterie. Deze studie belicht niet alleen de rol van PvdQ onder fysiologische omstandigheden, maar laat ook de potentie zien van dit enzym als antibacterieel molecuul door zijn remming van de AHL-afhankelijke communicatie.

Gudrun Koch (Oostenrijk, 1983) studeerde biotechnologie in Wenen en deed haar promotieonderzoek – met een EU-subsidie – bij de afdeling Farmaceutische biologie van de RUG.

Rijksuniversiteit Groningen
The quorum-quenching acylase PvdQ. Biological role & directed evolution
Datum: 17 juni 2011
Promotie: mw. G. Koch, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Proefschrift: The quorum-quenching acylase PvdQ. Biological role & directed evolution
Promotor(s): prof.dr. W.J. Quax
Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

https://www.medicalfacts.nl

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.