Vlaamse vorsers ontwikkelen en testen nieuw hiv-vaccin

Array

Onderzoekers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde, het Universitair Ziekenhuis Antwerpen  (UZA) en de Universiteit Antwerpen hebben een nieuw ‘therapeutisch vaccin’ tegen hiv bij vrijwilligers getest. De deelnemers worden daarbij als het ware gevaccineerd met hun eigen cellen. De onderzoekers halen welbepaalde witte bloedcellen uit de vrijwilligers, ‘zetten die op scherp’ buiten hun lichaam en geven ze dan terug. Waarna het immuunsysteem van de proefpersonen beter dan voordien in staat is om het virus aan te vallen en uit te schakelen, zo melden de onderzoekers in het top-vakblad AIDS. Maar aids genezen zit er nog niet in.

 Bij de huidige stand van de geneeskunde kun je een hiv-infectie goed onder controle houden, met een cocktail van geneesmiddelen. ‘Seropositieven’ (mensen die met hiv besmet zijn) kunnen daarmee een redelijk normaal leven leiden, maar het virus wordt niet echt uitgeroeid. Stop met de behandeling en het komt meteen massaal terug.

De wetenschap weet waar het probleem zit: de paracommando-eenheden in ons bloed (de CD8-cellen, in medisch jargon) krijgen onvoldoende steun van de generale staf (de ‘dendritische cellen’, die aan de strijdcellen vertellen wat ze precies moeten aanvallen). Dendritische cellen tonen op hun buitenkant typerende stukken van het aan te vallen virus. Onze dendritische celen slagen er echter niet al te goed in om de juiste informatie over het hiv-virus te pakken te krijgen en die om te zetten in goede voorbeelden voor de CD8-strijdcellen.

De virologen en de hiv-artsen van het Instituut voor Tropische Geneeskunde werken al jaren samen met de hematologen van het UZA aan dat probleem. Samen zijn ze erin geslaagd om dendritische cellen van hiv-seropositieve vrijwilligers in het laboratorium ‘op te laden’ met de bouwinstructies voor hiv-eiwitten (onder de vorm van genetische informatie, het zogenaamde “boodschapper-RNA”). Ze konden de dendritische cellen die instructies ook laten uitvoeren, waardoor ze een typerend stuk hiv-virus tentoonstellen op hun buitenkant. Verder onderzoek in de reageerbuis toonde bovendien aan dat de ‘opgeladen’ dendritische cellen in staat waren om strijdcellen te activeren.

Het was tijd om het onderzoek verder te zetten bij mensen. Vlaamse, Belgische en Franse onderzoeksfondsen zegden hun steun toe. Zes seropositieven die reeds lang de geneesmiddelencocktail namen, waren bereid om mee te doen. De vorsers filterden de dendritische cellen uit een grote hoeveelheid van hun bloed, kweekten ze verder op in glaswerk in de celtherapie-eenheid van het UZA, en brachten de vereiste genetische informatie van het hiv-virus naar binnen. Ze vroren de opgeladen cellen in. De vrijwilligers kregen dan vier keer, met tussenruimten van vier weken, een kleine hoeveelheid van hun eigen bijgewerkte dendritische cellen terug.

En inderdaad, na elke vaccinatie herkenden de CD8-strijdcelen in hun lichaam het hiv-virus beter en beter. terwijl de vaccinatie nauwelijks nevenwerkingen geeft. Het belangrijkste resultaat was wel dat de door het vaccin geactiveerde strijdcellen de groei van het virus steeds beter konden onderdrukken, in het laboratorium voorlopig. Maar het hiv-virus blijft een vermommingskunstenaar en slaagt er nog steeds in om zijn eiwitten vaak en snel genoeg te veranderen om op zijn minst enkele virussen aan de aanval te laten ontsnappen.

Aids genezen kan dus nog steeds niet, maar de resultaten zijn wel bemoedigend: het vaccin, bestaande uit de lichaamseigen opgeladen dendritische cellen van de deelnemers, is veilig en heeft een ‘therapeutisch effect’, zij het beperkt. Maar nog steeds voldoende voor een publicatie in het meest gerenommeerde vakblad voor hiv-onderzoekers: AIDS, en voor extra motivatie bij de Antwerpse artsen en wetenschappers.

https://www.spamarrest.com/members/webmail/attachment.do?part=3&uid=5676&folder=INBOX

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen