Bevolkingsonderzoek darmkanker gaat sterfte terugdringen
Array
Alle Nederlanders tussen 55 en 75 jaar krijgen in 2013 voor het eerst een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek naar darmkanker. VUmc is nu al bezig met het ontwikkelen van een nieuwe testmethode. “Vroegdiagnostiek is voor ons een belangrijk speerpunt”, zegt Gerrit Meijer, hoofd pathologie.
“Darmkanker komt veel voor in Nederland. Meer dan tienduizend mensen per jaar krijgen het en grofweg de helft van hen overlijdt er uiteindelijk aan”, legt Gerrit Meijer uit. “En dat terwijl darmkanker zich heel goed leent voor voegdiagnostiek. Onderzoek heeft aangetoond dat je met dit soort testen de sterfte kunt terugdringen met 15 tot 20 procent. Dan praat je al gauw over zo’n vijftienhonderd mensen per jaar.”
Voorbereiding
VUmc is al sinds 2005 betrokken bij de voorbereidingen van het bevolkingsonderzoek, dat wordt ingevoerd op advies van de Gezondheidsraad. In het voorjaar van 2011 heeft minister Schippers definitief besloten om in 2013 met de geleidelijke invoering te beginnen. Uiteindelijk krijgt iedereen tussen
de 55 en 75 jaar om de twee jaar een uitnodiging om voor het bevolkingsonderzoek een ontlastingsmonster op te sturen, in een speciaal buisje.
Laboratoriummedewerkers onderzoeken de monsters vervolgens op sporen van bloed. Zo nodig worden de deelnemers dan uitgenodigd voor een coloscopie, een kijkonderzoek van de dikke darm. Zo kan darmkanker steeds vaker in een vroeg stadium worden opgespoord waardoor nog genezing mogelijk is.
Onderzoek
De coördinatie van het bevolkingsonderzoek ligt bij het Centrum voor Bevolkingsonderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Het onderzoek wordt uitgevoerd door vijf regionale screeningsorganisaties. Meijer: “Het analyseren van de ontlastingsmonsters gebeurt uiteraard in verschillende grote laboratoria. Die selectie moet nog gemaakt worden, maar we hebben zeker de intentie om mee te dingen. Uiteindelijk is het bevolkingsonderzoek ook heel belangrijk voor het wetenschappelijk onderzoek van VUmc. Via het bevolkingsonderzoek hebben we straks veel monsters beschikbaar, die we ook kunnen gebruiken voor het ontwikkelen van nieuwe tests. Dat is veel efficienter dan als je dit soort data separaat moet verzamelen.”
Speerpunt
Voor VUmc’s belangrijkste onderzoeksinstituut CCA/VIC-I is vroegdiagnostiek een belangrijk speerpunt. De afdelingen maag-, darm en leverziekten, pathologie, medische oncologie, epidemiologie en biostatistiek en klinische chemie doen samen onder meer onderzoek naar vroegdiagnostiek bij darmkanker. “We hebben bijvoorbeeld al veel onderzoek gedaan naar de factoren die van invloed zijn op de precisie van de testuitslag. En samen met andere umc’s zijn we nu al bezig met het ontwikkelen van een nieuwe test, die nog minder foutgevoelig is. Met die test spoor je geen bloed op, maar de sporen die een tumor achterlaat in de ontlasting. Bijvoorbeeld veranderd DNA of specifieke tumoreiwitten. Zo kun je het bevolkingsonderzoek straks nog verder verfijnen en verbeteren.”
bron: VU mc
