Hartfalen bij ouderen vaak gemist
Array
Hartfalen komt veel voor bij mensen van tachtig jaar en ouder, maar artsen herkennen het vaak niet. Patienten krijgen daardoor niet de juiste behandeling. De helft van oudere patienten met hartfalen overlijdt binnen drie jaar. Dat blijkt uit het proefschrift van klinisch geriater Irène Oudejans.
Oudejans onderzocht ruim tweehonderd patienten van gemiddeld 82 jaar. Deze patienten bezochten een geriatrische polikliniek met klachten van kortademigheid, moeheid en gezwollen enkels. Bijna de helft van deze patienten bleek hartfalen te hebben. Artsen zien hartfalen vaak over het hoofd omdat ze de symptomen aanzien voor algemene ouderdomsverschijnselen.
Checklist
Op basis van haar resultaten maakte Oudejans een checklist waarmee geriaters snel en betrouwbaar kunnen vaststellen of oudere patienten lijden aan hartfalen. Onder meer gebrek aan eetlust, laag lichaamsgewicht, leeftijd en de concentratie van een biomarker (NT-proBNP) bepalen het risico op hartfalen. Een echocardiografie (‘echo van het hart’) is niet altijd noodzakelijk om hartfalen vast te stellen.
Een groot probleem bij deze patienten is het ontbreken van een goede behandeling. In haar proefschrift laat Oudejans zien dat medicijnen tegen hartfalen getest zijn op patienten van ongeveer 65 jaar, niet op patienten ouder dan 80. De medicijnen werken daardoor niet goed in oudere patienten, of hebben heel veel bijwerkingen. Oudejans pleit daarom voor gerichter onderzoek naar medicijnen tegen hartfalen bij oudere patienten.
Vergrijzing
In Nederland lijden ongeveer 130.000 ouderen aan hartfalen. Op basis van de vergrijzing van de bevolking en het sterke verband van leeftijd met het vóórkomen van hartfalen, zal naar verwachting hartfalen sterk toenemen de komende jaren.
Irène Oudejans promoveert op 10 mei aan het UMC Utrecht. Zij voerde haar onderzoek uit bij het Meander MC in Amersfoort en het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond.
