Wat is de winst van bevolkingsonderzoek borstkanker………bijna niets!

Al tientallen jaren hebben vrouwen  te horen gekregen dat een mammografie een van de belangrijkste dingen is die ze kunnen doen om hun gezondheid te beschermen. Maar in de afgelopen jaren, is het steeds duidelijker geworden dat deze screenings niet  alleen maar gezondheidswinst oplevertt. De laatste onderzoeksresultaten verschijnen woensdag in New England Journal of Medicine, uitgevoerd door de oncoloog Archie Bleyer en H. Gilbert Welch.

De studie kijkt naar het grote plaatje, het effect van  drie decennia van mammografieen in de Verenigde Staten. Na correctie voor onderliggende trends en het gebruik van hormoonvervangende therapie  bleek, dat de invoering van screening is geassocieerd met ongeveer 1,5 miljoen nieuwe vrouwen die een diagnose van vroege stadia van borstkanker te horen kregen. Dat zou een goede zaak zijn als het betekende dat 1,5 miljoen minder vrouwen de diagnose van een laat stadium van borstkanker hadden gekregen. Dan zouden we kunnen zeggen dat screening het moment van diagnose naar voren heeft gehaald en dan wel op voorwaarde dat er ook verminderde mortaliteit voor 1,5 miljoen vrouwen te constateren zou zijn. Maar niets is minder waar. In plaats daarvan vonden de onderzoekers dat er slechts ongeveer 0,1 miljoen minder vrouwen de diagnose van een laat stadium van borstkanker krijgen. Deze discrepantie betekent dat er veel overdiagnose is: meer dan een miljoen vrouwen die werden verteld dat ze een vroeg stadium kanker hadden – van wie de meesten een operatie, chemotherapie of bestraling ondergingen- voor een “kanker”die ze nooit zouden hebben gekregen en waarvan ze nooit ziek zouden zijn geworden. Hoewel het onmogelijk is om te weten welke vrouwen dat zijn, betekent het l ernstige schade voor een aantal vrouwen.

Maar nog schadelijker is wat uit deze gegevens blijkt over het nut van screening. Als het niet vooraf de diagnose van late stadium kanker is, zal het dus ook niet de sterfte reduceren. In feite vonden de onderzoekers geen verandering in het aantal vrouwen met levensbedreigende metastatische borstkanker.

De schade van overdiagnose is inmiddels al geen verrassing meer. Zes jaar geleden, een lange-termijn follow-up van een gerandomiseerde studie toonde aan dat ongeveer een kwart van de kankers opgespoord door screening overgediagnosticeerd waren. En in deze studie blijkt voor mammogrammen zoals gebruikt in 1980 hetzelfde. Nieuwer digitale mammografie detecteren veel meer afwijkingen, en de ramingen van overdiagnose zijn evenredig gestegen: nu ergens tussen een derde en de helft van de screening opgespoorde kankers.

Het nieuws over de voordelen van screening wordt niet veel beter. Een deel van de oorspronkelijke studies die terugvoeren naar de jaren ’80 suggereerde dat mammografie de sterfte aan borstkanker zou reduceren met maar liefst 25 procent. Dit cijfer werd de conventionele wijsheid. In de afgelopen twee jaar en drie onderzoeken in Europa later kwam men tot een radicaal andere conclusie: mammografie heeft ofwel een beperkte invloed op de sterfte aan borstkanker (te verminderen met minder dan 10 procent) of helemaal geen. Maar er is ook goed nieuws: de sterfte aan borstkanker is aanzienlijk gedaald in de Verenigde Staten en Europa. Maar dat komt niet door screening. Het komt door de verbeterde behandeling. De therapieen voor borstkanker zijn gewoon beter geworden dan ze waren 30 jaar geleden.

Als behandeling verbetert, en het voordeel van screening er niet is, is er dus weinig voor te zeggen om in een vroegtijdig borstkanker op te sporenen te behandelen. Het sterfte voordeel van mammografie is veel kleiner, en de schade van overdiagnose veel groter, dan tot nu toe is erkend.

Wat moet er nu gebeuren? Eerst de waarheid vertellen: vrouwen een echte keuze geven. En zorgverleners kunnen het ook beter doen. Ze kunnen minder hard op zoek gaan naar kleine kankers en precancers en meer energie steken in het onderscheid tussen gevolgschade en de consequentie van een bepaalde kanker. We screenen protocollen herontwikkelen om overdiagnose te verminderen. Screening kan in plaats daarvan worden gericht op vrouwen met het hoogste risico om te overlijden aan borstkanker – vrouwen met een sterke familiegeschiedenis of genetische aanleg voor de ziekte. Dit zijn de vrouwen met de meeste kans om te profiteren en de minste kans op overdiagnosering.

H. Gilbert Welch is  professor in de geneeskunde aan de Dartmouth Instituut voor Gezondheidsbevordering Beleid en de klinische praktijk en een auteur van “Overdiagnosed: Making People Sick in de Pursuit of Health.”

Bron: NYT

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.