Het gaat ons allemaal treffen, u ook
ArrayDe Volkskrant verdient de prijs voor de beste krantenkop over het kabinetsbeleid voor de langdurige zorg: “Langdurige zorg nodig? Heeft u kinderen in de buurt?”. Die prijs verdient de krant omdat ze hiermee in één klap neerzet wat de gevolgen voor u en voor mij zijn van het overheidsbeleid voor de langdurige zorg. We zijn eraan gewend geraakt dat de overheid alles voor ons regelt als we ziek worden. De AWBZ is op 1 januari 1968 in het leven geroepen als verplichte, collectieve ziektekostenverzekering voor de ziektekostenrisico’s die niet individueel verzekerbaar zijn, Als je chronisch ziek wordt en jarenlang professionele zorg nodig hebt, kun je de kosten daarvan onmogelijk zelf dragen zonder failliet te gaan. En omdat we onszelf in 1968 als een beschaafd land beschouwden, vonden we dat niemand dit lot moest treffen en dat we dus allemaal moesten meebetalen om dit te voorkomen. Terecht natuurlijk, we horen wat voor elkaar over te hebben. Het woord samenleving begint niet voor niets met “samen”.
Toch ging het na verloop van tijd mis, en dat werd steeds erger. In de AWBZ begon het verschil tussen zorg en hulp steeds verder te vervagen. Om weer helderheid te scheppen in het verschil tussen zorg en hulp, werd op 1 januari 2007 besloten de huishoudelijke verzorging over te laten gaan naar de Wmo. Wat weer voor nieuwe problemen zorgde op het snijvlak van hulp en zorg trouwens. Want de ADL-ondersteuners die in het kader van die Wmo taken in huis verrichten bij chronisch zieken, schuiven – als hun werkgever dit wil – ook gewoon aan bij een cursus thuisbeademing. Dan kunnen ze dat er vervolgens wel even bij doen als ze komen stofzuigen bij iemand die van thuisbeademing afhankelijk is. Dat scheelt weer een gediplomeerd verpleegkundige, en dus geld. Maar dat is een ander verhaal. Hoe dan ook, de kosten voor de AWBZ bleven maar oplopen. Vandaar de introductie van de term romp-AWBZ. Met deze term bedoelt VWS dat de AWBZ weer teruggebracht moet worden tot waar ze voor bedoeld is: voor de mensen die onverzekerde zorg nodig hebben.
En dat gaan we dus allemaal merken. Als ik straks oud en hulpbehoeftig word en mijn vrouw ook, dan moet ik hopen dat mijn buurvrouw nog gezond is. Die is namelijk verpleegkundige en die is dan dus prima in staat om ons mantelzorg te verlenen. En anders is er misschien wel iemand anders in de straat of in de buurt die dat wil. Maar we hebben als samenleving nog helemaal niet in de gaten dat dit op ons afkomt, en dus is het goed dat De Volkskrant ons even met de neus op de feiten drukt.
Daarmee zijn we er natuurlijk nog niet. Een cultuuromslag bewerkstellig je niet met één
krantenkop. Angela Carper, arts en blogger, Twitterde bijvoorbeeld al: “Ik vind het trouwens een heel mooi en superromantisch idee, zorgen voor je oude buren… Maar volgens mij komen de jaren zestig niet terug”. Zo is het maar bet. Er zal nog heel wat water door de Rijn moeten stromen voordat we allemaal doorhebben dat de gouden jaren van de verzorgende overheid definitief voorbij zijn. Dus begin er maar vast eens voorzichtig over op het eerstvolgende feestje dat u bezoekt. Het gaat ons allemaal treffen. U ook.
