Mechanisme achter spierziekte ontrafeld
Array
Myasthenia gravis is een zeldzame, ernstige spierziekte. LUMC-onderzoekers begrijpen nu beter hoe de variant MuSK myasthenia gravis ontstaat, schrijven zij in het vakblad PNAS. Nu het mechanisme bekend is, gaan zij zoeken naar gerichtere medicijnen.
Bij de auto-immuunziekte myasthenia gravis (MG)is de overdracht van zenuw naar spier aangedaan. De ziekte ontstaat doordat antilichamen binden aan moleculen die bij de zenuw-spierovergang betrokken zijn. “Er bestaan verschillende vormen van myasthenia gravis. Wij hebben gekeken naar een bijzondere vorm, waarbij de auto-antilichamen binden aan het eiwit MuSK”, vertelt onderzoeker Maartje Huijbers van de afdelingen Neurologie en Humane Genetica (LUMC).
Spierzwakte
De onderzoekers zagen dat het auto-antilichaam bij MuSK-MG als het ware een voet tussen de deur steekt. “Bij de overdracht van signalen van zenuw naar spier zijn veel moleculen betrokken”, legt Huijbers uit. “MuSK bindt aan een tweede molecuul en zorgt zo voor een hoge concentratie van acetylcholinereceptorenop de spier. Het auto-antilichaam verhindert de binding van MuSK doordat het letterlijk tussen de twee moleculen gaat zitten. De spier heeft nu ter plaatse te weinig acetylcholinereceptoren en wordt doof voor het zenuwsignaal. Hierdoor ontstaat ernstige spierzwakte”, vult Jan Verschuuren aan, hoogleraar neuromusculaire ziekten in het LUMC.
Goedaardige antilichamen
“Bijzonder is dat de antilichamen die bij deze ziekte betrokken zijn van het type IgG4 zijn. Bij de meeste auto-immuunziektes zijn andere types antilichamen betrokken. Antilichamen van dit IgG4-type worden wel goedaardig genoemd”, vertelt prof. Silvère van der Maarel (Humane Genetica). “In tegenstelling tot andere antilichamen rekruteren ze niet allerlei extra delen van het afweersysteem. Hierdoor ontstaat er geen grootschalige zichtbare schade aan de spiercellen, maar het uiteindelijk effect op het functioneren is net zo nadelig.”
Gerichte medicijnen
“Nu het mechanisme bekend is kunnen we gaan zoeken naar gerichte medicijnen”, zegt Van der Maarel. Patiënten met MuSK-MG krijgen nu meestal plasmaferese, een behandeling waarbij alle antilichamen worden verwijderd of medicijnen die de afweer onderdrukken en die veel bijwerkingen kunnen geven.
Prinses Beatrix Spierfonds
Het artikel is op 2 december online verschenen in Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). Het onderzoek werd geleid door prof. Jan Verschuuren (Neurologie) en prof. Silvère van der Maarel (Humane Genetica) in nauwe samenwerking met prof. Burden (Skirball Institute New York) en werd gesubsidieerd door een subsidie van het Prinses Beatrix Spierfonds aan het LUMC en MUMC, en de Association Française contre les Myopathies.
