Minder doden bij meer verpleegkundigen en hogere opleiding
Array
In ziekenhuizen waar het aantal verpleegkundigen hoog is en meer verpleegkundigen een hbo-v diploma hebben, sterven minder patiënten dan in ziekenhuizen met minder personeel dat minder hoog is opgeleid. Dat concludeert een internationaal onderzoeksteam in een artikel dat vandaag in The Lancet verschijnt.
Een groot onderzoek onder ziekenhuizen uit negen Europese landen laat zien dat het aantal verpleegkundigen en hun opleidingsniveau samenhangen met het aantal patiënten dat overlijdt na een algemeen chirurgische ingreep zoals een darm-, liesbreuk- of knieoperatie. Uit de studie blijkt dat het overlijdensrisico 7% hoger is bij elke extra patiënt die een verpleegkundige moet verzorgen. Bij ziekenhuizen met 10% meer hbo-opgeleide verpleegkundigen is het overlijdensrisico 7% lager.
Half miljoen patiënten
De wetenschappers bekeken de gegevens van bijna een half miljoen patiënten van vijftig jaar en ouder in 300 Europese ziekenhuizen. Ook 22 Nederlandse ziekenhuizen namen deel aan de studie. De patiënten kregen tussen 2007 en 2010 een ingreep en het onderzoeksteam bekeek of ze in de dertig dagen daarna waren overleden. In ziekenhuizen waar 60% van de verpleegkundigen een hbo-opleiding volgde en waar een verpleegkundige voor gemiddeld zes patiënten zorgde, hadden patiënten bijna 33% minder risico op overlijden dan de patiënten in ziekenhuizen waar het aantal hbo-opgeleiden 30% of minder was en waar ze voor gemiddeld acht patiënten zorg droegen.
Bezuinigen slecht idee
Theo van Achterberg, hoogleraar aan het Radboudumc, werkte mee aan de studie. “Bezuinigen op het aantal verpleegkundigen en hun opleidingsniveau lijkt dus geen goed idee”, aldus Van Achterberg. “Dat is vaak de eerste stap wanneer de budgetten kleiner worden, maar de gevolgen voor de patiënt kunnen groot zijn.”
Het aantal verpleegkundigen met een hbo-v of vergelijkbaar diploma wisselt sterk binnen Europese landen. Sommige landen, zoals Duitsland, hebben helemaal geen hoogopgeleide verpleegkundigen, terwijl in bijvoorbeeld Noorwegen en Spanje alle verpleegkundigen een hbo-diploma hebben. Het gemiddelde sterftepercentage voor de Europese landen was 1,3%. Daarbij waren geen grote verschillen tussen de landen te zien. Zo had Nederland het hoogste sterftepercentage met 466 op 31.216 patiënten (1,5%) en Zweden het laagste met 828 op 80.800 patiënten (1,0%).
Publicatie in The Lancet:
Linda H. Aiken, Douglas M. Sloane, Luk Bruyneel, Koen van den Heede, Peter Griffiths, Reinhard Busse, Marianna Diomidous, Juha Kinnunen, Maria Kózka, Emmanuel Lesaffre, Matthew D. McHugh, M. T. Moreno-Casbas, Anne Marie Rafferty, Rene Schwendimann, Carol Tishelman, Theo van Achterberg, Walter Sermeus, “Nurse staffing and education and hospital mortality in nine European countries: a retrospective observational study”, The Lancet, 26 februari 2014
