‘Verbeter waarheidsvinding door forensische radiologie’

Array

Moderne beeldvormingstechnieken voor forensische en klinisch postmortale onderzoeksdoeleinden
Radiologie moet een vaste plaats krijgen in forensisch medisch onderzoek en bij het vaststellen van een (niet-)natuurlijke dood. Dat bepleit prof. dr. Paul Hofman, die op vrijdag 24 juni officieel werd geïnstalleerd als hoogleraar ‘Forensische en Postmortale Radiologie’ aan de Universiteit Maastricht. In die hoedanigheid houdt hij zich bezig met een bijzonder vakgebied, waarbij moderne beeldvormingstechnieken worden ingezet om de oorzaak van overlijden vast te kunnen stellen. Het Maastricht UMC+ is momenteel hét nationale expertisecentrum van Nederland als het gaat om forensische radiologie.

Moderne beeldvormingstechnieken, zoals een MRI-scan of een CT-scan, zijn voor veel patiënten geen vreemd fenomeen. De radioloog maakt een nauwkeurig beeld van het inwendige lichaam om bijvoorbeeld een tumor te kunnen lokaliseren of een botbreuk zichtbaar te maken. Veel minder bekend is het gebruik van deze technieken om het lichaam van een overledene te onderzoeken. Zo kan onder meer worden vastgesteld wat de doodsoorzaak is en of een sterfgeval natuurlijk of niet-natuurlijk van aard is. Dat heeft een aantal toepassingen, zowel in de kliniek, als ook ter ondersteuning van forensisch onderzoek. Een groot voordeel is dat bij de inzet van beeldvorming het lichaam intact blijft, waardoor er veel minder ethische en morele bezwaren zijn voor een overlijdensonderzoek. Op die manier kan radiologie een belangrijke bijdrage leveren aan kwaliteitsbewaking van de klinische zorg en aan strafrechtelijke onderzoeken.

Strafrechtelijk onderzoek en identificatie

Zo’n 120 keer per jaar wordt de Unit Forensische Radiologie van het Maastricht UMC+ ingeschakeld om dodelijke slachtoffers van mogelijke misdrijven of geweldsdelicten te scannen. “Dat levert waardevolle informatie op voor de officier van justitie”, zegt Hofman. “We kunnen beoordelen of er sprake is van een natuurlijke of niet-natuurlijke dood en snel forensisch relevante informatie  beschikbaar maken. We kunnen bijvoorbeeld de baan en positie van een kogel vaststellen, de oorzaak van inwendige bloedingen of botbreuken zichtbaar maken of de diepte van een steekwond bepalen.” Een belangrijke rol voor het team Forensische Radiologie was ook weggelegd in het onderzoek na de ramp met de MH17. Zowel bij de identificatie van de slachtoffers als bij het strafrechtelijk onderzoek speelde het Maastrichtse team een voorname rol.

Waardevolle informatie

Ook in de medische kliniek is een scan van het stoffelijk overschot van meerwaarde. Vroeger werd regelmatig een obductie (ofwel lijkschouwing) verricht. Tegenwoordig wordt dit nog slechts in drie procent van alle overlijdens uitgevoerd, terwijl in maar liefst een kwart van de gevallen de ware doodsoorzaak verandert na een lijkschouwing. Aan het scannen van een lichaam kleven echter veel minder ethische bezwaren, waardoor beeldvorming een bijdrage kan leveren aan een verbeterde kwaliteit van het overlijdensonderzoek.  Hofman: “Artsen kunnen namelijk veel waardevolle informatie ontlenen aan het vaststellen van de werkelijke doodsoorzaak. Dat kan bijdragen aan verbetering van de zorg. Daarnaast geeft het ook familie en nabestaanden duidelijkheid en rust.”

Landelijke dekking

Hofman streeft uiteindelijk naar een landelijke dekking voor forensische radiologie. Momenteel wordt behalve in het Maastricht UMC+ als expertisecentrum, ook in het Meander Medisch Centrum in Amersfoort gescand voor forensische doeleinden. De beoordeling van de beelden wordt in Maastricht uitgevoerd. “Uiteindelijk moet in heel Nederland een kwalitatief goed forensisch-radiologisch onderzoek beschikbaar zijn voor politie en justitie. Daarmee kunnen we als expertisecentrum de kwaliteit van het overlijdensonderzoek bij een mogelijk niet-natuurlijke dood verbeteren.”

Bron: Maastricht UMC+

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.

Recente artikelen