Geldtekort in gemeenten leidt tot strenger toelatingsbeleid sociale- en zorgvoorzieningen

Bijna alle gemeenten komen geld tekort voor het leveren van jeugdzorg, opvang en bijstand. Daardoor worden sommige strenger in het toelaten van mensen tot sociale voorzieningen. Dat blijkt uit een onderzoek van EenVandaag, onderzoeksplatform Investico en de Groene Amsterdammer.

Aan het onderzoek deden wethouders en ambtenaren uit 151 gemeenten mee. Negen op de tien geven aan dat hun gemeente kampt met tekorten voor het sociaal domein. Het gaat dan met name om gemeentelijke taken op het gebied van jeugdzorg, opvang en bijstand.

Helft heeft strenger toelatingsbeleid

Daardoor heeft of overweegt de helft van de deelnemende gemeenten met een tekort een strenger toelatingsbeleid voor sociale- en zorgvoorzieningen. Vier op de tien deelnemende wethouders en ambtenaren zeggen bovendien dat ze strenger zijn in het toelaten van mensen van buiten de gemeenten tot hun voorzieningen. 

Discussies tussen gemeenten

Situaties waarbij mensen zorg moeten ontvangen buiten de gemeentegrenzen zorgen vaak voor discussies tussen gemeenten over wie financieel verantwoordelijk is, blijkt uit het onderzoek.

Veel wethouders en ambtenaren schrijven dat ze noodgedwongen zo efficiënt mogelijk met de regels omgaan: “In de gesprekken met cliënten proberen we wel veel meer te sturen op minder, korter en goedkoper,” schrijft iemand. Desondanks zijn er wethouders die zeggen dat de wachtlijsten in hun gemeente oplopen.

Lees hier wat de andere gevolgen van de financiële tekorten zijn.

Bijdrage Rijk onvoldoende

Vijf jaar na de decentralisatie lopen de tekorten in veel gemeenten alleen maar op. Vooral gemeenten met een jeugdzorginstelling hebben het zwaar. Meer dan de helft van de deelnemers uit zulke gemeenten vindt dat het Rijk ze daarvoor onvoldoende compenseert. Ook missen sommige wethouders en ambtenaren coördinatie: “Het is veel complexer dan geld alleen: We moeten als gemeente samenwerken met zorgverzekeraars, zorgaanbieders, onderwijs, woningcorporaties. En dat gaat niet altijd goed,” schrijft een ambtenaar in een reactie op de vragenlijst.

Lees hier de reactie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Over het onderzoek

Het onderzoek onder de gemeenten is gehouden van 3 november tot 11 december 2020. Het is uitgevoerd door de redactie van het EenVandaag Opiniepanel, onderzoeksplatform Investico en de Groene Amsterdammer met Dagblad van het Noorden en Tubantia. Het is door de VNG verspreid onder de Nederlandse gemeenten. In totaal reageerden 151 gemeenten. Het onderzoek is ingevuld door wethouders en beleidsmedewerkers in het sociaal domein. Het bestond uit een kwantitatief en een kwalitatief deel (open vragen).

Bron: Avro/Tros

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen